رشد خام فروشی در یک سال گذشته آمار صادرات را بالابرد ، کاهش حجم تجارت موجب مثبت شدن تراز تجاری کشور شد!

بر اساس آمار رسمی گمرک، دولت یازدهم توانست بعد از سال ها تراز تجاری کشور را در سال ۹۵ مثبت کند، ولی اینکه چگونه این اتفاق رخ داد جای بحث بسیاری دارد.

عبارات مهم : سرمایه گذاری – صندوق توسعه

طبق آمار در لیست اقلام صادر شده است ، سهم میعانات گازی و فرآورده های گازی در آن قابل توجه است.

مجتبی خسروتاج مدیر شرکت توسعه تجارت در گفتگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی در پاسخ به این سؤال که آیا سهم میعانات گازی در صادرات سال ۹۵ رشد قابل توجهی داشته، گفت: حدود ۲۰ سال پیش جهت نخستین بار توانستیم گاز بوتان پروپان را تولید کنیم و سالهاست که این قلم جز آمار صادرات غیرنفتی محسوب شده است است.

از طرف دیگر محمدرضا مودودی قائم مقام این شرکت نیز زیاد کردن آمار صادرات غیرنفتی با زیاد کردن صادرات میعانات گازی را بر اساس قانون حق دولت دانسته و اظهار داشت: زمانیکه بر روی محصولات نفتی هم مانند محصولات کشاورزی یا معدنی، فرآوری صورت گیرد ما می توانیم آنرا جز اقلام غیر نفتی محسوب کرده و زیاد کردن صادرات به علت زیاد کردن این فرآورده ها منع قانونی ندارد.

در جهت بررسی زیاد این عنوان که مدتهاست ذهن اذهان عمومی و رسانه ها را به خود جلب کرده هست، با علیرضا شجاعی سخنگوی اسبق وزارت صنعت و مدیر فعلی انجمن مهندسین صنایع به گفتگو نشسته ایم.

شجاعی: تجارت خارجی ما یکی از بدترین دوران های خود را در چهار سال گذشته گذراند، یعنی نتوانستیم روند گذشته را ادامه بدهیم و از میانگین رشد ۱۵ درصدی در ۸ سال دولت نهم و دهم به زیر ۵ درصد در دولت یازدهم رسید.

شجاعی: نه من این مطلب را درست نمی دانم، اگر قیمت های جهانی پایین آمده آیا میانگین قیمت هر تُن کالای وارداتی در سال ۹۵ بالاتر رفته هست. علت مهم پایین آمدن ارزش دلاری صادرات ما این است که دولت جهت زیاد کردن آمار صادرات به خام فروشی زیاد دست زده و حجم میعانات گازی صادر شده است را زیاد کردن داده هست. بیشترین رشد صادرات در حوزه کشاورزی اتفاق افتاده و آن هم به علت سرمایه گذاری هایی بود که در سالهای گذشته به وسیله صندوق توسعه ملی در این حوزه انجام شد و آثار آن در حال حاضر مشخص شده است است.

شجاعی: پرداخت ۱۶ هزار میلیارد تومان نقدینگی به صنایع، اثری بر ارزش تولیدات و صادرات نداشته و به نظر می رسد پرداخت نقدینگی زیاد به صورت استمهال بدهی صورت گرفته، یعنی پول ها جهت پرداخت حقوق عقب مانده کارگران و یا بدهی صرف شده است و نتوانسته در جنبش تولید اثر مشخصی به جای بگذارد.

شجاعی: در سال ۹۵ بالای ۵۰ درصد میعانات گازی نسبت به سال ۹۴ به علت تولید نفت زیاد و بازاریابی دولت روی میعانات گازی و زیاد کردن قیمت آن بوده هست. توصیه مهمی که در تراز تجاری اهمیت دارد، حجم بالای تجارت است و اقدامی که دولت یازدهم انجام داد این بود که با کم کردن حجم تجارت موجب مثبت شدن تصنعی تراز تجاری کشور شد ، در واقع کوچک کردن حجم صادرات کشور اتفاق افتاد که این عنوان به هیچ وجه به نفع اقتصاد کلان ما نبود. مثبت بودن تراز تجاری به علت زیاد کردن صادرات میعانات گازی ،۲۷۰ میلیون دلار در سال گذشته بوده در صورتی که اگر میعانات گازی از لیست صادرات غیرنفتی از بین بردن شود، بیش از ۸ میلیارد دلار ترازتجاری منفی خواهد شد . در برنامه چهارم و پنجم توسعه جهت تراز تجاری هدفگذاری شده است بود و قرار بود در برنامه ششم هم این روند ادامه پیدا کند، ولی کارها دولت در این زمینه جهت گیری ها را در رسیدن به این نشانه گذاری ها کاملاً عوض کردن داد.

شجاعی: ما تولید کننده نفت هستیم و نفت منبعی است که باید از آن استفاده کنیم و در جهت نیل به اهداف اقتصاد مقاومتی جهت ایجاد ارزش افزوده بالاتر از محصولات نفتی تلاش کنیم . نشانه دیگر رفتن به سمت صنایع غیر نفتی و تولید محصولات صنعتی با کیفیت و جلوگیری از خام فروشی در کشور هست، هرچند که دنیا از این نشانه هم بالاتر رفته و همانطور که شاهدیم کشوری مانند ژاپن اعلام کرده که نشانه گذاری سالهای آینده آن بر صادرات صفر کالا با ارزش افزوده بی نهایت است واین به معنای صادرات دانش هست. در کشور ما هم پتانسیل بالایی در حوزه تولید دانش و علم روز دنیا وجود دارد که باید در این زمینه برنامه ریزی دقیق صورت گیرد تا به ثمر بنشیند.

شجاعی: در کشور ما پتانسیل بالایی در زمینه صادرات صنعتی وجود دارد که باید مدیریت صحیحی در این حوزه اتخاذ شود به عنوان مثال در دوره گذشته در صادرات به عراق به موفقیت های خوبی دست یافتیم و مجموعه فعالیت های تشویقی در این زمینه موجب رشد بالای صادرات به عراق شد، ولی متأسفانه شاهدیم که در چند سال گذشته روند صادرات به عراق رشد منفی داشته است.

شجاعی: به نظر من یکی از اولویت های مهم این باشد که در تمام دنیا رایزن بازرگانی داشته باشیم به عنوان مثال ما در کشور سوئیس و ژنو که بیشترین مراکز بین المللی در آنجا وجود دارد، حتی یک رایزن بازرگانی نداریم، همچنین یک اصل مهم دیگر این است که رایزن تجاری متعلق به بخش شخصی باشد که تجارت را لمس کرده باشد و فقط کارمند حقوق بگیر دولت نباشد، راهکار پیشنهادی دیگر هم کمک و پشتیبانی از شرکت های برتر داخلی در حوزه صادرات است تا بتوانند صادرات محصولات خود را به خارج از کشور گسترش دهند و توصیه آخر دانش بنیان کردن واحدهای موجود است یعنی می توان واحدهای تجاری را با دانش خودمان بازسازی کنیم.

انتهای پیام/