در مورد کره ماه بدانیم

در مورد کره ماه بدانیم

عبارات مهم : دانشمندان – خورشید

کره ماه نزدیک ترین همسایه کیهانی زمین و تنها قمر آن هست، ولی ماه فقط یک نور بزرگ قشنگ در آسمان نیست بلکه شاخصه های منحصر به فرد و اعجاب آوری دارد.

در مورد کره ماه بدانیم

کره ماه نزدیک ترین همسایه کیهانی زمین و تنها قمر آن است

کره ماه تنها قمر سیاره زمین است که علاوه بر درخشندگی مسحورکننده اش شاخصه های جالب دیگری نیز دارد که بعد از شرح چگونگی تشکیل این قمر در ذیل به شرح این خصوصیات غافلگیرکننده می پردازیم.

دانشمندان | خورشید | سیاره | خورشید | آیا می دانید ؟

شکل گیری ماه

بر اساس نظریه غالب، کره ماه اندکی بعد از شکل گیری منظومه شمسی حدود ۴٫۵ میلیارد سال پیش با برخورد سنگی به اندازه سیاره مریخ به کره زمین به وجود آمد.

کره ماه بعد از شکل گیری منظومه شمسی با برخورد سنگی به اندازه مریخ به کره زمین به وجود آمد

در مورد کره ماه بدانیم

قفل شده است در یک مدار

شاید جالب ترین شاخصه ماه این باشد که هر لحظه یک طرف از صورت خود را به ما نشان می دهد ولی با وجود این که ماه و زمین هر دو به دور خود و خورشید می چرخند چگونه چنین چیزی ممکن است؟ مدت ها قبل، اثرات گرانشی زمین موجب آهسته شدن چرخیدن ماه حول محور خودش شد. این آهسته شدن تا جایی پیش رفت که با چرخش ماه به دور خورشید تطابق و هماهنگی پیدا کرد و تثبیت شد.

دانشمندان | خورشید | سیاره | خورشید | آیا می دانید ؟

جالب ترین شاخصه ماه این باشد که هر لحظه یک طرف از صورت خود را به ما نشان می دهد

بسیاری از قمرهای سیارات دیگر نیز رفتاری شبیه به این دارند. در زمانی که ماه به دور زمین می چرخد زمانی را بین زمین و خورشید می گذراند و نیمه ای از قسمت روشن ماه رو در روی ما قرار می گیرد. در واقع بر خلاف باور عموم، ماه نیمه تاریک ندارد، تنها نیمه ای است که ما هرگز نمی بینیم.

در مورد کره ماه بدانیم

خواهر ماه

آیا ماه تنها قمر کره زمین است؟ در حال حاضر بله، ولی ممکن است تا ابد این طور نباشد! در سال ۱۹۹۹ دانشمندان دریافتند یک شهاب سنگ به عرض ۵ کیلومتر در حال حرکت به سمت مدار زمین است و ممکن است به وسیله اثرات گرانشی زمین در مدار زمین گرفتار شود. دانشمندان نام این شهاب سنگ را “کرویتن” (Cruithne) گذاشتند و تخمین زدند که ۷۷۰ سال طول خواهد کشید تا این شهاب سنگ در یک مدار نعل اسبی حول زمین قرار بگیرد و جهت ۵ هزار سال باقی بماند و تبدیل شود به خواهر ماه، دومین قمر کره زمین.

کیسه بوکسی به اسم ماه

سطح پر از چاله ماه نتیجه برخوردهای شدید اجرام آسمانی بین ۴٫۱ تا ۳٫۸ میلیارد سال پیش با سطح این کره هست. زخم های حاصل از این جنگ اکنون به صورت چاله های متعدد در سطح این کره قابل مشاهده هست. ولی این که آیا این چاله ها در طول این مدت دچار فرسایش زیادی نشدند به دو علت است.

سطح پر از چاله ماه نتیجه برخوردهای شدید اجرام آسمانی با سطح این کره است

اول این که کره ماه از نظر زمین شناسی فعال نیست، بنابراین زلزله ها، آتش فشان ها و تشکیل کوه ها روی این کره به اندازه کره زمین موجب تخریب سطح آن نمی شود. دوم این که ماه تقریبا فاقد جو هست، بنابراین باد و بارانی در ماه شکل نمی گیرد. همه این ها عدم فرسایش و عوض کردن شکل چاله های سطح کره ماه در طول این سالیان دراز را توضیح می دهد.

قمر تخم مرغی

ماه گرد یا کروی نیست و در واقع به شکل یک تخم مرغ هست. بنابراین هسته ماه دقیقا در مرکز هندسی آن قرار ندارد، بلکه حدود دو کیلومتر با مرکز هندسی آن فاصله دارد.

ماه گرد یا کروی نیست و در واقع به شکل یک تخم مرغ است

دانشمندان می گویند هسته ماه احتمالا داغ و به شکل مذاب هست، درست مانند هسته زمین. در حالی که اطلاعات به دست آمده از کاوشگر ناسا در سال ۱۹۹۹ نشان داد هسته کره ماه دو تا چهار درصد از جرم آن را تشکیل می دهد، در صورتی که هسته زمین ۳۰ درصد از جرم آن را تشکیل داده است.

آیا ماه یک سیاره است؟

ماه از سیاره پلوتو بزرگتر است و حدود یک چهارم زمین قطر دارد. بعضی دانشمندان فکر می کنند که ماه زیاد شبیه به یک سیاره هست. بنا به همین علت زمین و ماه را همراه باهم یک سیاره در نظر می گیرند. به این حالت “دو سیاره” گفته می شود. سیاره پلوتو و قمرش که “شارون” نام دارد نیز به مانند زمین و ماه یک “دو سیاره” در نظر گرفته می شوند.

کشش گرانشی ماه

ماه بیشترین اثر را در جزر و مد زمین دارد البته در این زمینه خورشید نیز اثرگذار هست. گرانش ماه اقیانوس های زمین را به سمت خود می کشد. اوج مد دریا زمانی رخ می دهد که اقیانوس همزمان با چرخش زیرین زمین در جهت ماه قرار می گیرد. یک اوج مد دیگر نیز در قرینه این اتفاق، آن طرف زمین رخ می دهد، آیا که ماه زیاد از اینکه آب را به سمت خود بکشد، زمین را می کشد و مد رخ می دهد.

ماه بیشترین اثر را در جزر و مد زمین دارد البته در این زمینه خورشید نیز اثرگذار است

جزر و مدهای نیرومند هنگام ماه تازه و ماه کامل شکل می گیرند، لیکن خورشید، زمین و ماه در یک راستا قرار می گیرند. هنگامی که ماه در نزدیک ترین نقطه به زمین قرار داشته باشد نیرومند ترین جزر و مد رخ می دهد. خفیف ترین جزر و مدها نیز در یک چهارم ابتدایی و انتهایی ماه اتفاق می افتند. همه این کشش ها یک علت جالب دیگر نیز دارند و آن این است که هر ساله مقداری از انرژی چرخشی زمین به وسیله ماه دزدیده می شود و این اتفاق موجب آهسته شدن چرخش سیاره ما به میزان ۱٫۵ میلی ثانیه در هر قرن می شود.

بدرود ماه!

همین حالا که در حال خواندن این متن هستید ماه در حال دور شدن از ما هست. هر ساله ماه مقداری از انرژی چرخشی زمین را می گیرد و از آن جهت بزرگتر کردن مدار خود استفاده می کند و هر سال حدود ۳٫۸ سانتی متر از زمین دور می شود. محققان می گویند فاصله ماه از زمین در وقت شکل گیری اش تقریبا ۲۲۵۳۰ کیلومتر بوده، در حالی که اکنون حدودا در فاصلۀ ۳۸۵ هزار کیلومتری سیاره ما قرار دارد.

منبع: isna.ir – space.com

واژه های کلیدی: دانشمندان | خورشید | سیاره | خورشید | آیا می دانید ؟

در مورد کره ماه بدانیم