تاثیر ورزش بر مغز، می‌تواند مانع پرخوری شود

سیستم پاداش دهی مغز چگونه است و ورزش در آن چه نقشی دارد

بعد از یک روز کاری طولانی به منزل برمی گردید و روی مبل رها می شوید! خیلی خسته اید، حتی مغزتان هم از سروکله زدن با اعداد و کلمات و اسکرین کامپیوتر خسته هست. شاید وسوسه شوید فقط شام بخورید و استراحت کنید، ولی مطالعه ای تازه نشان می دهد، گزینش بهتر این است که ورزش کنید!
هر چه وقت بیشتری را صرف نشستن و نوشتن و محاسبه و فکر کردن کنید، ورزش بعد از آن، اهمیت بیشتری پیدا می کند، مخصوصاً اگر قصد چربی سوزی هم در سر داشته باشید.

عبارات مهم : استراحت – مطالعه

آیا ورزش بعد از کار، به کنترل مصرف کالری کمکی می کند؟

آیا ورزش کردن بعد از آخر ساعت کاری، باعث می شود پرخوری نکنید؟ محققان دانشگاه آلاباما در بیرمنگام، دانشجویان سالم را به دو گروه تقسیم کردند. از هر دو گروه خواسته شد در امتحانی شرکت کنند که نیاز به تمرکز و قدرت مغز داشت. بعد از آزمون، یک گروه به مدت ۱۵ دقیقه استراحت کرد و گروهی دیگر ۱۵ دقیقه روی تردمیل به شدت تمرین کرد.

دانشجویانی که فقط استراحت کرده بودند، هیچ فعالیت فیزیکی یا ذهنی انجام نداده بودند. سپس هر دو گروه جهت ناهار پیتزا داشتند و تشویق ارزش کردند تا هر چه قدر دوست دارند بخورند، دانشمندان نیز، در حال پیگیری و ثبت میزان کالری دریافتی ارزش بودند.

چیزی که محققان دریافتند این بود که، هنگامی که دانشجویان بعد از یک آزمون چالش برانگیز جهت مغز، صرفاً به استراحت پرداختند، نسبت به اوضاع عادی شان، کالری بیشتری مصرف کردند؛ یعنی چیزی حدود ۱۰۰ کالری بیشتر. ولی دانشجویانی که بعد از آزمون، به مشکل ورزش کرده بودند، کالری کمتری نسبت به اوضاع عادی خود مصرف کرده بودند.

تاثیر ورزش بر مغز، می‌تواند مانع پرخوری شود

مغز شما در اوضاع فعالیت بیش از اندازه چه می کند

چرا چنین اتفاقی می افتد؟ انجام کارهایی که مغز را زیاد به کار می گیرد، مانند نوشتن، محاسبات ریاضی و …، جهت مغز خسته کننده هست، ولی آیا این محاسبات و مجادلات جهت پیدا کردن عدد یا کلمه ی درست، واقعاً آنقدر انرژی مصرف می کند که منجر به کمبود انرژی و برانگیختن احساس گرسنگی می شود؟ این همان چیزی است که محققان در این مطالعه مورد کنکاش قرار دادند.
وقتی آنها قند خون و لاکتات دانشجویان را اندازه گیری کردند، دریافتند سطح لاکتات در مغز، بعد از آزمون، زیاد کردن چشمگیری داشت، ولی سطح قند خون شان، ثابت مانده بود. این طور فرض می شود که لاکتات به عنوان سوخت جهت زیاد کردن انٰرژی مورد نیاز مغز جهت انجام فعالیت های زیاد، مصرف می شود.
هرچند ممکن است به نظر نیاید ولی مغز، از نظر متابولیکی هم فعال است و انرژی مورد نیاز آن، حدود ۲۰ درصد از سرعت متابولیسم شما در وقت استراحت هست. اگر شما هر روز ۲۰۰۰ کالری دریافت کنید، مغز شما حدود ۴۰۰ کالری از آن را مصرف می کند. این عدد قابل توجهی است!

پس ورزش با شدت بالا این میان چه نقشی دارد؟ تئوری صادر شده است این است که تمرینات متناوب با شدت بالا موجب زیاد کردن لاکتات می شود. این زیاد کردن موقتی می تواند از لحاظ تئوری، مغزتان را با لاکتات اضافی یا گلوکز مورد نیازش جهت جبران انرژی ِ صرف شده است حین فعالیت های ذهنی، تامین کند.
لاکتات می تواند به وسیله کبد، مجددا به گلوکز تبدیل شده است و به عنوان سوخت، کار کند. زمانی که لاکتات بالاست، میل به خوردن و البته اشتها می تواند کمتر شود. جهت بهره بردن از چنین وضعیتی، مورد نیاز نیست در آزمون خاصی شرکت کنید تا مغزتان خوب فعالیت کند، بلکه هر نوع فعالیت ذهنی که نیاز به تمرکز، توجه و تفکر دارد هم می تواند این کار را انجام بدهد.

زمانی دانشمندان عقیده داشتند مغز فقط می تواند از گلوکز به عنوان منبع انرژی استفاده کند، ولی تحقیقات تازه نشان می دهد که مغز می تواند تحت شرایطی خاص، از منابع دیگر هم استفاده کند که مشمول بر لاکتات هم می شود. این اتفاق، هنگام فعالیت و تمرکز زیاد ذهنی و همچنین هنگام افت قند خون، روی می دهد. همچنان گلوکز، منبع ارجح مغز، در شرایط نرمال است!

خوردن، نوعی پاداش است

این ایده که فعالیت فکری و ذهنی، انرژی صرف می کند و جهت همین احساس گرسنگی می کنیم، تنها یک تئوری است که نیازمند پژوهش های گسترده تری هست. علت اینکه شما بعد از انجام کارهای ذهنی، زیاد غذا می خورید، ممکن است به سیستم پاداش دهی مغز برگردد.

اگر شما روی یک کار ذهنی، ساعت ها تمرکز کنید، مغز شما ممکن است بابت کار مشکل که انجام داده از شما تقاضای پاداش کند. بعضی مطالعات نشان داده که ورزش کردن، مرکز پاداش دهی مغز را فعال می کند و این کار با مداخله ی دوپامین انجام می شود. با ورزش کردن بعد از یک کار ذهنی چالش برانگیز، مغز شما در موجی از دوپامین قرار می گیرد و دیگر احساس نمی کند به عنوان پاداش، به غذا نیاز دارد.

همچنین این امکان وجود دارد که ورزش بتواند دریافت کالری بعد از یک فعالیت شدید ذهنی را با تاثیرش روی هورمون های اشتها، کم کردن بدهد. مطالعه ای که در سال ۲۰۱۵ انجام شد دریافت ورزش با شدت بالا می تواند در مردان چاق، باعث کم کردن اشتها بشود.

برخی مطالعات دیگر هم نشان داده اند ورزش، از هورمون گرلین که مربوط به اشتهاست کم می کند. البته طبق تحقیقات انجام شده، ورزش با شدت بالا می تواند گرلین را سرکوب کند، نه ورزش با شدت متوسط، ولی اثرات آن کوتاه مدت است.

در مطالعه ای دیگر هم معلوم شد ۳۰ دقیقه بعد از ورزش شدید، گرلین کم شده است بود. به عبارتی دیگر، انجام تمرینات با شدت بالا ممکن است اشتها را تنها جهت یک اسنک ِ بعد از ورزش کم کردن بدهد، نه جهت وعده ای که می خواهید ساعت ها بعد از ورزش بخورید.

دلیل اینکه شما بعد از انجام کارهای ذهنی، زیاد غذا می‌خورید، ممکن است به سیستم پاداش دهی مغز برگردد

کلام آخر

گر کارتان جوری است که فکر و ذهن تان را به فعالیت زیاد وامی دارد، می توانید بعد از برگشتن به خانه، یک تمرین دوره ای کوتاه با شدت بالا انجام دهید تا اشتهای تان کم شده است و دچار پُرخوری نشوید. ضمناً ورزش بعد از یک روز سخت کاری، به خوبی می تواند از استرس تان کم کند.

البته شاید فکر کنید بعد از رسیدن به خانه، گرفتن یک دوش آب گرم و ولو شدن روی کاناپه، خیلی جالب تر و بهتر است ولی واقعیت این است که با انجام چند تمرین شدید می توانید بهره های بیشتری ببرید. یک تمرین متناوب ۱۰ دقیقه ای کافیست. بعد فوراً سراغ راحت ترین کار نروید و اول یک زیاد کردن به ضربان قلب تان بدهید تا استراحت ِ بعد از آن جهت تان دلچسب تر باشد!

گردآوری: گروه سلامت سیمرغ
seemorgh.com
منبع: elmevarzesh.com

واژه های کلیدی: استراحت | مطالعه | کالری | تمرکز | انرژی | فعالیت | سلامت | ورزش و سلامت