این بار اینستاگرام، تلگرام، شبکۀ اجتماعی فیس بوک و … بودند که خیلی زود، نحوه پناه گرفتن در زلزله، کمک به مردم آسیب دیده و حتی شرح از محل اتفاق را به اطلاع رساندند.

بازهم بسیاری بودند که با این مصیبت مهیب شوخی و مزه پراکنی کردند و…

هلیا آبادی در روزنامه شرق نوشت: در کمتر از چند ثانیه جان بیش از ٣٠٠ نفر گرفته شد و بیش از سه هزار نفر مجروح شدند و منزل های بیش از ٧٠ هزار نفر هنوز در دسترس نیست و ١٨٠ میلیون نفر به تعبیری این تکان ها و لرزه ها را که ٣٠ برابر زلزله مهیب بم بود، حس کردند؛ از سلیمانیه عراق، کویت و ترکیه تا تهران، تبریز، ارومیه، ایلام و کرمانشاه. ولی آنجا که زیاد از همه داغ دید سرپل ذهاب بود که هنوز زخم های جنگ در آن اصلاح نیافته هست. تعداد کشته ها، آسیب دیده ها و بی خانمان ها هنوز مشخص نشده هست. وزیر کشور و بهداشت به آن سو روان شده است اند و مدیر جمهور نیز امروز می رود. ولی دراین میان تصویر العمل مردم تفاوت هایی با زلزله های قبلی داشت.

عبارات مهم : شبکه های اجتماعی – اینستاگرام
١- حضور زائران ایرانی: درحالی که زائران ایرانی کربلا درحال بازگشت از عراق و مرزهای غربی بودند، این زلزله رخ داد. آنان که سوار هواپیما شدند و آمدند نگرانی خانواده هایشان کمتر شد، ولی آنان که در کرمانشاه و دیگر مرزها ساکن هستند و در حال آمدن، از قطعی آب و برق و گاز در ساعات اولیه خبر دادند. از اینکه خطوط تلفنی دچار مسئله شده است بود. درواقع شاید حضور هم وقت این همه فامیل دور و نزدیک در آن شهر، موجب شد سرعت اطلاع رسانی زیاد کردن یابد.

٢- مطالبه گری و انتشار اخبار دقیق از محل حادثه: با کمک اینستاگرام، تلگرام، شبکۀ اجتماعی فیس بوک و … خیلی سریع خبرهای دقیق، نه از نوع شایعه، بلکه همراه با تصویر و فیلم از ساکنان مناطق زلزله زده منتشر شد. این اخبار، تصویر ها و اطلاعات اینستاگرام، تلگرام، شبکۀ اجتماعی فیس بوک و … با هشتگ های #زلزله و # کرمانشاه منتشر می شد؛ مردمانی که در شب سرد در پارک ها، خیابان ها، ماشین ها و چادرها با امکانات کم خوابیده بودند، یا تصویر بیمارستان فروریخته و دکل برق واژگون شده. هرچند در ابتدا مرکز زلزله سلیمانیه عراق اعلام شد، ولی بعدتر به طور دقیق راجع به این زلزله ٧,٣ریشتری اطلاعاتی منتشر شد درعین حال امکان مطالبه گری را زیاد کردن می دهد؛ به عنوان نمونه هنگامی که وزیر ارتباطات قول داد به سرعت تلفن های همراه وصل شود و نشد یا هنگامی که که قرار شد هزینه رایگان شود و نشد و… .

٣- سرعت اخبار غیررسمی: هرچند شبکه خبر تلاش می کرد منتشر شدن گزارش هایی از محل اتفاق و تلفن با مسئولان ارشد کشور نظیر فرمانده نیروی زمینی، مدیر روابط عمومی سپاه، مسئول ستاد حوادث غیرمترقبه، گزارش از جلسه ستاد بحران با حضور وزیر کشور و تأکید مکرر مسئولان بر پیگیری اخبار از طریق شبکه های صداوسیما و منابع رسمی، هدایت افکار عمومی را برعهده بگیرد. ولی این بار اینستاگرام، تلگرام، شبکۀ اجتماعی فیس بوک و … بودند که خیلی زود، نحوه پناه گرفتن در زلزله، کمک به مردم آسیب دیده و حتی شرح از محل اتفاق را به اطلاع رساندند.

٤- تسلیت در شبکه های اجتماعی: مقام های رسمی نظیر سفیر آلمان یا نماینده شرکت ملل در کشور عزیزمان ایران و… ابتدا در اینستاگرام، تلگرام، شبکۀ اجتماعی فیس بوک و … به همدردی با مردم کشور عزیزمان ایران پرداختند. البته به این افراد ستاره ها را نیز باید اضافه کرد. البته همدردی و تسلیت گویی بین مردم هم در اینستاگرام، تلگرام، شبکۀ اجتماعی فیس بوک و … از اضطراب و غمشان اندکی می کاست.

٥- شوخی، شایعه: اظهارنظرهایی که با شبهه همراه بود ناخودآگاه در این فضای بحرانی رخ می داد. بازهم بسیاری بودند که با این مصیبت مهیب شوخی و مزه پراکنی کردند و در مدت کوتاهی اینستاگرام، تلگرام، شبکۀ اجتماعی فیس بوک و … از این سخنان پر شد. بازهم عده ای بودند که به یاد بقیه آوردند که فضای رسانه ای چندان آمادگی فعالیت مناسب در بحران را ندارد. انتشار صحبت هایی که از خرافه…. نشئت می گرفت مطرح شد؛ یا انتشار تصویر قیمت بلیت پرواز پایتخت کشور عزیزمان ایران – کرمانشاه که با قیمت ٩٠ میلیون ریال در شبکه ها که البته قیمت بلیت های ساعات و روزهای دیگر بین ٣٧٥ هزار تومان تا ١٣٠ هزار تومان نوسان داشت.

٦- ابتکار: این بار افرادی بودند که مبتکرانه رهنمود و همکاری هایی جهت یاری رسانی به مردم در پیش گرفتند، مثل یک شرکت که می خواهد به طور رایگان وسایل را به کرمانشاه ببرد.

٧- زنان: تصویر هایی که از این فاجعه ملی منتشر شد نقش مؤثر زنان را تاکید کرد چه تصویر های یک زن دکتر، چه زنی که بر تلی از آوار سوگواری می کند یا زنی دیگر که بر فوت عزیزش بر تخت بیمارستان می گرید.