شکل مدفوع در مورد سلامت شما چه می گوید؟

شاخص مدفوع بریستول* Bristol stool scale چه حقایقی را آشکار می کند؟

شاخص مدفوع بریستول* Bristol stool scale یک راهنمای جامع جهت دنبال کردن عادات دفع مدفوع است.

* شاخص مدفوع بریستول Bristol stool scale : شاخص مدفوع بریستول یک ابزار پزشکی تشخیصی است که جهت طبقه بندی شکل مدفوع انسان در هفت دسته طراحی شده است هست. این ابزار در دو زمینه بالینی و آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می گیرد. این شاخص گاهی با عنوان نمودار مدفوع بریستول Bristol stool chart یا شاخص فرم مدفوع بریستول Bristol stool form scale مطرح می شود.

شکل مدفوع در مورد سلامت شما چه می گوید؟

تا حالا به این مسئله فکر کرده اید که آیا یک هفته مدفوعتون سفت و یک هفته آبکی است؟

و اینکه شکل مدفوعتون در مورد سلامت روده شما چه می گوید؟

مقیاسی جهت این مسئله وجود دارد که شاخص مدفوع بریستول نامیده می شود و امکان صحبت در مورد حرکت روده را جهت شما و پزشکتان فراهم می کند و می تواند اطلاعاتی در مورد اتفاقاتی که در روده می افتد به شما بدهد.

دکتر آلیسیا پاریان Alyssa Parian، استادیار پزشکی در دانشکده پزشکی جان هاپکینز Johns Hopkins University، می گوید: “بیماران این شاخص را دوست دارند. آنها وارد مطب می شوند و به من می گویند من بارها تصویر شماره ۱ را تجربه کرده ام، ابتدا نمی دانند در مورد چه چیزی صحبت می کنند، ولی بعد تشخیص می دهید که منظور آنها همان شاخص مدفوع بریستول است.”

 مشکلات گوارشی و عوض کردن شکل مدفوع نشانگر موارد زیادی است که در این مقاله طبق شاخص مدفوع بریستول به این مسئله می پردازیم.

اگر می خواهید زیاد بدانید : رنگ مدفوع خبر میدهد از سر درون

۷ نوع شکل مدفوع در شاخص بریستول و مفهوم هر یک در مورد سلامتی روده ها:

شاخص مدفوع بریستول* Bristol stool scale

شکل مدفوع شماره ۱ به چه معناست؟

این توده های سخت مانند مهره هایی هستند که دفع آنها بسیار سخت است: ممکن است به مدت ۴۵ دقیقه در دستشویی بمانید و چیز زیادی دفع نشود. پاریان می گوید: ” این شخص مبتلا به یبوست شدید است و بیماران آن را مدفوع خرگوشی می نامند. به نظر می رسد هیچ چیز را دفع نکرده اید.” یبوست به دلایل مختلفی ممکن است بروز کند” در ادامه به بااهمیت ترین علل یبوست اشاره می کنیم.

مهم ترین علل یبوست چیست؟

– رژیم غذایی:

اولین علت بروز یبوست رژیم غذایی شماست. مطمئن شوید که در روز حداقل ۵ لیوان آب آشامیدنی می نوشید و مقدار زیادی فیبر از میوه ها، سبزیجات و غلات سبوس دار دریافت می کنید. پاریان در این باره می گوید: اگر فقط گوشت، سیب زمینی و پنیر بخورید، این ها غذاهایی هستند که باعث یبوست می شوند.

– داروها:

علت بعدی داروهایی است که مصرف می کنید. بسیاری از داروها مانند بنادریل Benadryl (که نام دیگر آن دیفن هیدرامین است و جهت درمان عطسه و سرفه و حساسیت تجویز می شود) می توانند بدن و روده شما را خشک کنند، در حالیکه داروهای دیگر مانند داروهای مخدر* narcotics میزان حرکت دستگاه گوارش را کم می کنند.

شکل مدفوع در مورد سلامت شما چه می گوید؟

*داروهای مخدر Narcotic : یا سرخوش نما، نامی عمومی جهت انواع مختلفی از داروها و ترکیبات طبیعی، شیمیایی است که اغلب به علت احتمال ایجاد وابستگی به مصرف جزو مواد اعتیادآور طبقه بندی شده است و معمولاً خرید و فروش آن ها ممنوع است.

اگر می خواهید زیاد بدانید : درمان یبوست با ۷ راه حل جهت اینکه فردا صبح شکم تان راحت تر کار کند

– روده بزرگ:

اگر رژیم غذایی و داروهای شما عامل بروز یبوست نباشد، دکتر بررسی خواهد کرد تا مشخص کند که:

• – آیا روده بزرگ یا کولون شما آهسته حرکت می کند؟
  – آیا انسدادی در روده وجود دارد؟
  – آیا روده بر اثر بافت های اسکار* scar یا تومور تنگ شده است است؟

*اسکار scar :جوشگاه یا جای زخم، که در زبان انگلیسی به آن اسکار نیز گفته می شود، اثر برجای مانده از التیام زخمی که بافتهای آسیب دیده آن به طور کامل بازسازی نشده و بافت همبند جای آنها را گرفته باشد.

 مشکلات گوارشی و عوض کردن شکل مدفوع نشانگر موارد زیادی است که در این مقاله طبق شاخص مدفوع بریستول به این مسئله می پردازیم.

– عضلات مقعد:

یبوست همچنین ممکن است به معنای خوب کار نکردن عضلات مقعد باشد. پاریان می گوید: ” ما دریافته ایم که این عامل می تواند یک مسئله مهم در بروز یبوست به خاص در خانم هایی باشد که اخیرا وضع حمل کرده اند.” تولد نوزاد ممکن است باعث کشیدگی یا پارگی عضلات کف لگن شود و به عصب ها آسیب برساند که باعث حرکت سخت تر روده می شوند.

اما یک راه حل نسبتا ساده و غیر مخرب وجود دارد: فیزیوتراپی کف لگن که می تواند با یک نظم نسبتا کوتاه روده را به حالت کاری خود بازگرداند.

شکل مدفوع شماره ۲ به چه معناست؟

مانند شماره ۱، شماره ۲ نیز به یبوست مرتبط است. این مدفوع به شکل سوسیس است (کمی از آن سفت تر)، و همچنان سفت و ناهنجار هست. زور زدن و ناراحتی و فشار زیاد جهت عبور دادن این نوع مدفوع می تواند باعث درد و ناراحتی و حتی متورم شدن کولون (روده بزرگ) شود. پاریان می گوید: “در بعضی بیمارانحالت مدفوع در یک روز بین شماره ۱ و ۲ در این شاخص عوض کردن می کند، ولی معمولا افرادی که در حالت شماره ۲ قرار می گیرند، معمولا شدت یبوست در آنها کمی کمتر است.”

اگر زیاد مواقع در زندگی خود به حالت شماره ۲ دچار بوده اید که برطرف می شده است و باز به آن دچار می شده است اید، ممکن است فقط دارای یک روده با سرعت حرکت کمتری باشید و این مسئله خیلی دلواپس کننده ای نیست. زمانی این مسئله دلواپس کننده است که یک عوض کردن ناگهانی و بزرگ اتفاق بیفتد که بیشتر از ۱۰ روز ادامه پیدا می کند و در این شرایط مورد نیاز است جهت اطمینان به دکتر مراجعه کنید تا مطمئن شوید مسئله جدی نیست.

شکل مدفوع در مورد سلامت شما چه می گوید؟

شکل مدفوع شماره ۳ به چه معناست؟

مثل سوسیس که ترک هایی روی آن دارد. پاریان می گوید: “این شکل مدفوع حرکت کاملا طبیعی روده را نشان می دهد که دفع مدفوع در این حالت تلاش یا دردی به همراه ندارد. زمانی که دفع انجام می شود، احساس رضایت دارید و روده کاملا خالی شده است است.”

شکل مدفوع شماره ۴ به چه معناست؟

در این حالت مدفوع مرطوب تر و نرم تر است و شبیه به مار یا شاخه درخت می باشد. این مدفوع نیز طبیعی است. این شکل مدفوع به راحتی خارج می شود و حالت آن طوریست که از هم جدا نمی شود. پاریان می گوید: “ممکن است اگر به یکی از حالت های ۳ یا ۴ مبتلا باشید، تفاوتی بین آنها مشاهده نکنید. آنها فقط متفاوت به نظر می رسند.”

عوال تاثیر گذار بر روی عوض کردن شکل مدفوع چیست؟

عوامل زیادی باعث تغییرات جزئی در بافت مدفوع می شوند. قطعا میزان فیبری که می خورید و میزان آبی که می نوشید روی این مسئله تاثیر گذار هستند. حتی میزان چربی رژیم غذایی گاهی بر روی نرمی مدفوع تاثیر می گذارد، با یک رژیم غذایی چرب تر معمولا مدفوع نرمتر می شود.

شکل مدفوع شماره ۵ به چه معناست؟

این مدفوع نرم و شل ممکن است با یک مدفوع سفت و مار مانند شروع شود، ولی قطعات آن به آسانی از هم جدا می شوند. این نوع مدفوع شبیه به حباب هایی است که لبه های آنها ترک خورده و دفع آن تلاش زیادی مورد نیاز ندارد.

اگر این حالت به مدت یک یا دو روز طول بکشد، ممکن است مربوط به اضطراب باشد یا خوردن غذایی که با بدن شما سازگار نیست. با این حال اگر مدفوع شل چند روزی ادامه پیدا کرد یا جهت شما غیر طبیعی به نطر رسید، به دکتر مراجعه کنید.

گرچه این شکل مدفوع هم طبیعی در نظر گرفته می شود، ولی ممکن است مربوط به وجود مشکلاتی مانند سندروم روده جنبش پذیر، عدم تحمل لاکتوز تشخیص داده نشده یا وجود قندهای مصنوعی در آدامس یا شیرینی های معطر باشد. پاریان می گوید: این حالت خیلی طبیعی نیست، ولی غیر طبیعی هم نیست. مطمئنا هر تغییری نیاز به بررسی دارد.”

اگر می خواهید زیاد بدانید : بیماری روده جنبش پذیر

شکل مدفوع شماره ۶ به چه معناست؟

بعضی افراد این نوع مدفوع را گل یا لجن می نامند. گرچه این مدفوع دارای شکل خاصی نیست، ولی اسهال هم محسوب نمی شود، زیرا آب خالی هم نیست. این مدفوع حاوی مقداری مواد و تکه های خمیر مانند و نرم با لبه های به هم ریخته است. این شکل مدفوع طبیعی نیست.

مدفوعی که به طور منظم شل باشد، مسئله آفرین است، لیکن نشان می دهد شما ویتامین ها و مواد معدنی را جذب نمی کنید و ممکن است دچار کمبود شوید.اگر به طور ناگهانی مدفوع شما شل شده است و زیاد از چند روز ادامه پیدا کرد، دکتر حساسیت غذایی یا عدم تحمل به یک ماده غذایی را در شما مورد بررسی قرار می دهد.

مهم ترین علل مدفوع شل چیست؟

عدم تحمل لاکتوز:

یکی از مرسوم ترین علل بروز این حالت در مدفوع عدم تحمل لاکتوز است که لزوما با این عارضه متولد نمی شوید و ممکن است به مرور وقت و با زیاد کردن سن به عدم تحمل لاکتوز مبتلا شوید.

داروها:

پزشک داروهای شما را نیز چک می کند – برخی داروهای دیابت، مانند متفورمین، یکی از مرسوم ترین علل شل شدن مدفوع هستند. اگر اخیرا از آنتی بیوتیک ها مصرف کرده اید، به یاد داشته باشید که این داروها هم باعث شل شدن مدفوع می شوند. پاریان می گوید: “آنتی بیوتیک ها باکتری های روده را عوض کردن می دهند و باعث می شوند همه چیز از مسیر مهم خود خارج شود. گاهی آنتی بیوتیک ها تمام باکتری های خوب روده را از بین می برند و چیزهای بد به شکل غیر قابل کنترل در روده رشد می کنند.” این مسئله ممکن است منجر به عفونت شود.

بیماری های مربوط به روده:

پزشک موارد دیگری، مانند کولیت اولسراتیو (کولیت اولسروز یا بعد روده آماس زخمی Ulcerative colitis نوعی بیماری التهابی روده) یا بیماری کرون* Crohn’s disease را نیز مورد بررسی قرار می دهد.

بیماری کرون Crohn’s disease :یکی از بیماریهای التهابی روده است که با التهاب دیواره روده مشخص می شود. بیماری کرون بک بیماری مزمن است که قسمت های گوناگون دستگاه گوارش از دهان گرفته تا مقعد را می تواند تحت تأثیر قرار دهد.

اگر می خواهید زیاد بدانید : عدم تحمل لاکتوز بیماری ژنتیکی است؟

اگر می خواهید زیاد بدانید : میوه ای جهت اصلاح کولیت

اگر می خواهید زیاد بدانید : بیماری دستگاه گوارش و کبد و پاسخ به سوالات کاربران

شکل مدفوع شماره ۷ به چه معناست؟

این شکل مدفوع نشان دهنده اسهال است، کاملا آبکی و بدون هیچ ماده سفتی در آن. شدت خروخ این نوع مدفوع زیاد است و شخص نمی تواند خودش را کنترل کند. این نوع ممکن است شبیه به شماره ۶ باشد، ولی معمولا شدیدتر از آن هست. به علاوه این نوع مدفوع ممکن است باعث دفع ناگهانی شود، لیکن اسفنکتر sphincter(عضلات حلقوی در محل خروجی راست روده از بدن (مقعد) اسفنکتر نامیده می شود) نمی تواند این میزان آب را متوقف کند. اگر مجبور باشید هر دو ساعت یک بار به دستشویی بروید یا اگر مدفوع به مدت زیاد از ۴ روز آبکی باشد، ممکن است دچار کم آبی شوید. در این شرایط بهپزشک مراجعه کنید و حتما نوشیدنی های الکترولیت (دارای نمک) بنوشید.

اگر به جایی سفر کرده اید، حتما این مسئله را به دکتر خود اطلاع دهید لیکن ممکن است به عفونت مبتلا شده است باشید. این مسئله در مورد رفتن به محیط زیست هم صدق می کند، لیکن ممکن است از آب رودخانه مریض شده است باشید. مانند شماره ۶ در این مورد هم آنتی بیوتیک ها ممکن است عامل بروز مسئله باشند. مبتلا شدن به اسهال در زیاد از یک یا دو روز در ماه ممکن است مربوط به شرایط جدی تری باشد که نیاز به درمان دارد. پاریان می گوید: ” ممکن است این حالت ممکن است مربوط به سندروم روده جنبش پذیر یا عدم تحمل یک ماده غذایی باشد یا نشان دهنده شروع بیماری کولیت یا کرون باشد. تمام این علل از طریق معاینات کامل، بررسی سوابق پزشکی و سابقه خانوادگی مورد بررسی قرار می گیرند.”

چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنید؟

هر کسی به شکل متفاوت دفع می کند. کار کردن شکم بین سه بار در روز تا سه بار در هفته طبیعی در نظر گرفته می شود. بروز یبوست و اسهال هر از گاهی نیز کاملا قابل انتظار است و مربوط به مسافرت، غذای متفاوت و اضطراب هست. به علاوه مشخص شده است که گیرنده های سروتونین و اپینفرین در دستگاه گوارش وجود دارند و یک مناسبت استرس آور می تواند بر روی حرکات روده تاثیر بگذارد. اگر دچار اسهال یا یبوست شده است اید، منتظر شوید تا میزان استرس شما کم کردن پیدا کند و یا تغییرات به وجود آمده به حالت عادی برگردند.

اگر همه چیز در حالت عادیست و شما همچنان بعد از ۱۰ روز به یبوست دچار هستید یا مدفوعتان شل شده، به دکتر مراجعه کنید. پاریان می گوید: “اگر مسئله در مدفوع با علائم دیگری مانند کاهش وزن یا خون در مدفوع همراه است، حتما به دکتر مراجعه کنید – که در موارد نادر این موارد ممکن است علائم سرطان روده بزرگ باشند. دکتر پرسشها مربوط به پرسشها روده را بررسی کرده و بعد از درمان های متفاوت به شما کمک می کند به حالت عادی بازگردید.

اگر می خواهید زیاد بدانید : سروتونین چیست؟

اگر می خواهید زیاد بدانید : نشانه های اولیه سرطان روده بزرگ که باید بدانید

تهیه و ترجمه: گروه سلامت سیمرغ
www.seemorgh.com/health
اختصاصی سیمرغ

واژه های کلیدی: رژیم غذایی | رژیم غذایی | بیماری ها | بیماری | یبوست | مدفوع | طبیعی | شماره

شکل مدفوع در مورد سلامت شما چه می گوید؟