انسان همان می شود که اغلب به آن فکر می کند. (کوروش کبیر)
خوش آمدید - امروز : پنج شنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳
  • خرید کتاب از گوگل
  • چاپ کتاب PDF
  • خرید کتاب از آمازون
  • خرید کتاب زبان اصلی
  • دانلود کتاب خارجی
  • دانلود کتاب لاتین
  • A
    خانه » اخبار » اخبار جامعه و عمومی » نگاهی به مجازات اعدام جهت اطفال زیر ۱۸ سال!

    نگاهی به مجازات اعدام جهت اطفال زیر ۱۸ سال!

    یکی از مباحث مهم در پیگیری به مساله اعدام کودکان در کشور عزیزمان ایران این است که سایر کشورهای اسلامی در این زمینه چه کرده اند.

    نگاهی به مجازات اعدام جهت اطفال زیر 18 سال!

    یکی از مباحث مهم در پیگیری به مساله اعدام کودکان در کشور عزیزمان ایران این است که سایر کشورهای اسلامی در این زمینه چه کرده اند.

    در تاریخ ۲۳ فروردین سال گذشته گزارشی مبنی بر وقوع قتل یک دختر فرزند ۶ ساله افغانستانی در روستای خیرآباد ورامین تحویل مراجع قضایی شد. گزارش ها حاکی از آن بود که ستایش قریشی که به گفته پدر او یک شنبه، ۲۲ فروردین جهت خرید از منزل خارج شده است و دیگر به منزل بازنگشته است.

    عبارات مهم : نوجوانان – مسلمانان
    در تحقیقات اولیه مشخص شد که پسر ۱۷ ساله همسایه که دچار وسوسه شیطانی شده است بود، او را ربوده و بعد از تجاوز به قتل رسانده هست. با اعلام این گزارش، دادستانی ورامین بر پیگیری خاص و خارج از نوبت پرونده تاکید کرد و از نخستین لحظات وقوع این جنایت، پیگیری به این پرونده به صورت خاص و خارج از نوبت در دستور کار دستگاه قضایی قرار داده شد تا اینکه بعد از صدور قرارمجرمیت و کیفرخواست، شعبه هفتم دادگاه کیفری یک استان تهران، قاتل ستایش را بابت ارتکاب قتل به قصاص، تجاوز به عنف به اعدام و بابت جنایت بر میت به دیه محکوم کرد و این حکم در شعبه ۳۲ دیوان عالی کشور تایید شد.

    آنچه در خصوص این پرونده در اذهان جامعه مطرح و مطالبات عمومی را بالا می برد، بحث تسریع در پیگیری و اجرای سریع مجازات هست. همچنین اعتراضاتی راجع به این عنوان مطرح شد که قاتل ستایش هنوز به ١٨ سال نرسیده ولی اعدام می شود ولی آنچه در این خصوص در خبرها آمد، مشخص شد كه وی به ١٨ سال شمسی نرسیده ولی ١٨ سال شمسی ملاك نیست، سن این نوجوان به ١٨ سال قمری رسیده كه ملاك مجازاتی مثل اعدام محسوب می شود.

    حکم قصاص، کلی و مشمول بر همه مکلفان است

    مخالفان ممنوعیت اعدام افراد زیر۱۸ سال معتقدند حکم قصاص کلی و مشمول بر همه مکلفان هست؛ بعد کودکان و نوجوانان بالغ شده است را نیز دربر می گیرد. توصیه بسیار مهم در این خصوص، ملاک سن افراد در وقت ارتکاب جرم هست. اگر فردی در وقت ارتکاب جرم سنش زیر ۱۸ سال بود، مشمول این قانون شده است و نباید اعدام شود. این گونه نیست که صبر کنیم تا فردی سنش بالای ۱۸ سال شود و بعد اعدامش کنیم ولی پرسش اساسی ای که به ذهن در این خصوص متبادر می شود، این است که چگونه می توان کسی را که هنوز اهلیت و صلاحیت ازدواج، تشکیل خانواده و اداره یک زندگی را نیافته و رشد مورد نیاز جهت پذیرش این مسئولیت را به دست نیاورده، از نظر عقلی، اجتماعی و روانی در حدی دانست که اهلیت مسئولیت کیفری یافته و در جرایم و مجازات ها با او همان گونه واکنش‌ها کرد که با افراد بالغ و عاقل و رشید واکنش‌ها می شود؟ این در حالی است که بعضی علما و حقوقدانان اسلامی صرف بلوغ جنسی یا رسیدن به سن ۱۳ سالگی جهت دختر و ۱۵ سالگی جهت پسر را جهت ازدواج و پذیرش مسئولیت خانوادگی کافی نمی دانند. به تازگی نیز طبق اخبار گزارش شده،تدوین قانون جدیدی مبنی بر تعیین سن ۱۵ سالگی به عنوان سن ازدواج جهت افراد در نظر گرفته شده است است.

    نگاهی به مجازات اعدام جهت اطفال زیر ۱۸ سال!

    منظور از کودک، افراد زیر ۱۸سال است

    یکی از مباحث مهم در پیگیری به مساله اعدام کودکان در کشور عزیزمان ایران این است که سایر کشورهای اسلامی در این زمینه چه کرده اند. از آنجا که نظام حقوقی بسیاری از کشورهای اسلامی بر مبنای شریعت و فقه اسلامی بوده و کشور عزیزمان ایران یکی از مجموعه این کشورهایی است که اکثریت مسلمانان را تشکیل می دهد، بدیهی است که رویه آن ها می تواند علت و مثالی جهت توضیح نظر اسلامی باشد. در علم اصول فقه مبحثی راجع به حجیت سیره متشرعه یا عرف مسلمین وجود دارد و در مواضع زیادی از فقه مانند آشنایی مفهوم اهانت یا مقدسات، اصل بر حجیت عرف هست؛ بنابراین اگر اکثر مسلمین در مورد مساله ای نظر مشترکی داشته باشند که در میان آنان مجتهدین و مومنینی قرار دارند، می توان آن را از مصادیق سیره متشرعه و حجیت عرف دانست.

    شاید مجازات های اعدام جهت كودكان زیر ۱۸ سال قانونی به نظر نرسدزیرا دولت کشور عزیزمان ایران پیمان نامه جهانی حقوق کودک را در سال ۷۰ امضا کرده و در آخر سال ۷۲ این تعهدنامه بین المللی به تصویب مجلس رسیده و در حکم قوانین داخلی قرار گرفته هست. طبق ماده ۳۷ این تعهدنامه، اجرای مجازات اعدام و حبس های طولانی مدت و ابد بدون امکان آزادی جهت کودکان زیر ۱۸ سال ممنوع هست. دو ماده مهم کنوانسیون حقوق کودک که در میان کشورهای اسلامی بسیار مورد بحث و مناقشه قرار دارد، عبارتند از مواد یك و۳۷٫ ماده یك این کنوانسیون به تعریف کودک پرداخته و می گوید منظور از کودک، افراد انسانی زیر ۱۸سال هست؛ مگر اینکه طبق قانون قابل اجرا در مورد کودک، سن بلوغ کمتر تشخیص داده شود. ماده (الف) ۳۷ کنوانسیون نیز تصریح دارد حکم اعدام در مورد جرایم ارتکابی اشخاص کمتر از ۱۸ سال صادر نمی شود و در مورد زنان باردار قابل اجرا نیست. کنوانسیون دنیا شمول ترین معاهده بین المللی حقوق بشر محسوب می شود و تمامی کشورهای مسلمان به آن ملحق شده است اند. از سوی دیگر درحالی که این کنوانسیون تنها معاهده بین المللی است که در آن به صراحت به اسلام یا به عبارت دقیق تر به «حقوق اسلامی» اشاره شده است است.

    از مجموع ۵۷ کشور مسلمان، ۲۲ کشور آن را همراه با حق شرط یا اعلامیه تفسیری پذیرفته اند. این حق شرط ها یا اعلامیه های تفسیری به صورت عمده با استناد به اسلام، شریعت و عبارات مشابه هستند. حق شرط های کشورهای مسلمان به کنوانسیون حقوق کودک و اعلامیه های تفسیری مربوطه یا تنها بعضی از مواد کنوانسیون را مورد توجه قرار داده اند یا همچون۶ کشور عربستان سعودی، قطر، برونئی دارالسلام، سوریه، عمان و کشور عزیزمان ایران کلیت کنوانسیون را پوشش داده اند. به عنوان نمونه حق شرط کلی قطر بر کنوانسیون با عبارات زیر است:«دولت قطر یک حق شرط کلی را در ارتباط با مفادی که با حقوق اسلامی مطابقت ندارند، بر کنوانسیون وارد می کند». در میان ۵۷ کشور مسلمان عضو کنوانسیون حقوق کودک، ۴۴ کشور عضو میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی به این کنوانسیون نیز متعهد هستند.

    «پاکستان از جمله کشورهای مسلمان بود که در ابتدا با حق شرط کلی بر اساس شریعت به کنوانسیون حقوق کودک ملحق شد ولی بعد از آن حق شرط خود را باز بعد گرفت». به جز سودان کشور مسلمان دیگری در گزارش های دوره ای خود در ارتباط با معیار تمییز کودکی از بزرگسالی به علایم بلوغ شرعی اشاره نکرده است و اکثریت این کشورها در همگامی با ماده یك کنوانسیون به صراحت سن ۱۸ سال را به عنوان سن وظیفه قانونی مشخص کرده اند. همان گونه که در بررسی گزارشات دوره ای کشورهای مسلمان مشاهده می شود هیچ کدام از این کشورها از اعدام اطفال با استناد به قوانین شرعی دفاعی به عمل نیاورده اند. عمان، عربستان سعودی و قطر که از کشورهای با حق شرط کلی به کنوانسیون هستند، به صراحت از ممنوعیت مجازات اعدام در قوانین خود خبر داده اند.

    یکی از مباحث مهم در پیگیری به مساله اعدام کودکان در کشور عزیزمان ایران این است که سایر کشورهای اسلامی در این زمینه چه کرده اند.

    از بین بردن مجازات اعدام جهت كودكان در تعزیرات

    قانونگذار در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ تغییرات قابل توجهی در حقوق کودکان صورت داده هست، به گونه ای که مجازات اعدام در جرایم تعزیری جهت این دست از افراد سنی به صورت کامل از بین بردن شده است هست؛ به عنوان مثال به هیچ عنوان نمی توان اطفال زیر ۱۸ سال را به مجازات اعدام محکوم كرد.

    ماده ۸۹ این قانون مقرر می دارد: «درباره نوجوانانی که مرتکب جرم تعزیری می شوند و سن آن ها در وقت ارتکاب، بین ۱۵ تا ۱۸ سال تمام شمسی هست، مجازات های زیر اجرا می شود:
    الف- نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از دو تا پنج سال در مورد جرایمی که مجازات قانونی آن ها تعزیر درجه یک تا سه است.

    ب – نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از یک تا سه سال در مورد جرایمی که مجازات قانونی آن ها تعزیر درجه چهار است.

    پ – نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از سه ماه تا یک سال یا پرداخت جزای نقدی از ۱۰ میلیون.

    از بین بردن اعدام كودكان در جرایم حدی و قصاص با شرایط خاص

    اما در رابطه با جرایم حدی و قصاص، اعدام اطفال زیر ۱۸ سال طبق شرایط خاصی از بین بردن شده است هست. طبق قانون جدید، اصل بر عدم قصاص اطفال زیر ۱۸ سال هست، مگر اینکه سه شرط مهم که به دانش و اختیار مرتکب باز می گردد، وجود داشته باشد.

    تا این قسمت نتیجه این خواهد بود که حکم اعدام تمام افرادی که در وقت ارتکاب جرم سن ارزش زیر ۱۸ سال بوده هست، باید متوقف شود. اگر این دست از افراد مرتکب جرایم تعزیری مانند حمل و فروش مواد مخدر باشند، به حبس محکوم خواهند شد و اگر مرتکب قتل شده است باشند، پرونده آن ها دوباره مورد پیگیری قرار خواهد گرفت. دیوان عالی کشور نیز در نظریه هیات عمومی خود اعلام کرده است که کودکان زیر ۱۸ سال می توانند درخواست اعاده دادرسی دهند ولی از آنجایی که بسیاری از محکومان به اعدام به حقوق خود آشنا نیستند، باید به آن ها این عنوان تفهیم و آموزش داده شود تا در معرض اعدام قرار نگیرند. از طرفی اگر جهت کودکان دادرسی منصفانه و عادلانه ای در نظر گرفته شود، بر اساس قانون تازه هیچ کودکی محکوم به اعدام نخواهد شد. البته در اکثر کشورهای دنیا مجازات اعدام رو به از بین بردن است و اکثر کشورها مجازات اعدام را جهت کودکان از بین بردن کرده اند؛ ولی کشور عزیزمان ایران همچنان مجازات اعدام جهت کودکان را به صورت کامل از بین بردن نکرده است . با این حال شرایطی وجود دارد که می توان افراد زیر ۱۸ سال را از فوت نجات داد.

    تبصره ۲ ماده ۸۸ قانون مجازات اسلامی مقرر می دارد: هرگاه نابالغ مرتکب یکی از جرایم موجب حد یا قصاص گردد، در صورتی که از ۱۲ تا ۱۵ سال قمری داشته باشد، به یکی از کارها مقرر در بندهای (ت) و یا (ث) محکوم می شود و در غیر این صورت یکی از کارها مقرر در بندهای (الف) تا (پ) این ماده در مورد آن ها اتخاذ می گردد.

    ت – اخطار ، تذکر و یا اخذ تعهد کتبی به عدم تکرار جرم.

    ث -نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از سه ماه تا یک سال در مورد جرایم تعزیری درجه یک تا پنج.

    الف – تسلیم به والدین یا اولیا یا سرپرست قانونی با اخذ تعهد به تادیب و تربیت و مواظبت در حسن اخلاق طفل یا نوجوان.

    تبصره – هرگاه دادگاه مصلحت بداند، می تواند حسب مورد از اشخاص مذکور در این بند تعهد به انجام اموری از قبیل موارد زیر و اعلام نتیجه به دادگاه در مهلت مقرر را نیز اخذ كند:
    ۱- معرفی طفل یا نوجوان به مددکار اجتماعی یا روان شناس و دیگر متخصصان و همکاری با آنان.

    ۲- فرستادن طفل یا نوجوان به یک موسسه آموزشی و فرهنگی به منظور تحصیل یا حرفه آموزی.

    ۳- اقدام مورد نیاز جهت درمان یا ترک اعتیاد طفل یا نوجوان تحت نظر پزشک.

    ۴- جلوگیری از معاشرت و ارتباط مضر طفل یا نوجوان با اشخاص به تشخیص دادگاه.

    ۵- جلوگیری از رفت و آمد طفل یا نوجوان به محل های معین .

    طبق قانون اگر کودکان ۱۲ تا ۱۵ سال مرتکب جرایمی شوند که حد یا قصاص بر آن ها جاری هست، به وی اخطار و تذکر داده شده است و تعهد کتبی جهت عدم انجام جرم گرفته می شود و یا اینکه در جرایم درجه یک تا پنج، به سه ماه تا یک سال نگهداری در کانون اصلاح و تربیت محکوم می شود. در جرایم دیگر به والدینش تحویل داده شده است و تعهد کتبی اخذ می شود یا به مددکار و روان شناس معرفی شده است یا به یک موسسه آموزشی معرفی می شود و اگر معتاد باشد، درمان شده است یا به وسیله دادگاه نصیحت می شود.

    کودکان بین ۱۵ تا ۱۸ سال در جرایم تعزیری همان گونه که گفته شد به مجازات اعدام محکوم نشده و حداکثر مجازاتی که جهت آن ها در نظر گرفته می شود پنج سال نگهداری در کانون اصلاح و تربیت هست. در رابطه با کودکان بین ۱۵ تا ۱۸ سال، قانونگذار در ماده ۹۱ مقرر کرده است: در جرایم موجب حد یا قصاص هرگاه افراد بالغ کمتر از ۱۸ سال، ماهیت جرم انجام شده است و یا حرمت آن را درک نکنند و یا در رشد و کمال عقل آنان شبهه وجود داشته باشد، حسب مورد با توجه به سن آن ها به مجازات های آینده نگری شده است در این فصل محکوم می شوند.

    تبصره – دادگاه جهت تشخیص رشد و کمال عقل می تواند نظر پزشکی قانونی را استعلام یا از هر طریق دیگر که مقتضی بداند، استفاده کند.

    بنا بر این مرتکب جرایم حدی مانند سب النبی، لواط، زنا، دزدی ،… و یا جرایم با مجازات قصاص تنها در صورتی به اعدام محکوم می شوند که:

    ۱ـ ماهیت جرم انجام شده است را درک نکنند، یعنی نتوانند درک کنند عملی که انجام داده اند قتل است.

    ۲ـ حرمت جرم را درک نکنند، یعنی ندانند عملی که انجام داده اند عملی حرام بوده و از نظر شرعی نمی توان دیگری را به قتل رساند یا مرتکب جرم شد.

    ۳ـ در رشد و کمال عقل آنان شبهه وجود داشته باشد یعنی قاضی شک کند به اینکه متهم عقلش در وقت ارتکاب جرم رشد یافته است.

    دادگاه جهت تشخیص رشد و کمال عقل می تواند نظر پزشکی قانونی را استعلام یا از هر طریق دیگر که مقتضی بداند، استفاده کند.

    پس از مقررات حمایتی تازه در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و قانون آیین دادرسی کیفری مصوب همین سال، هیات عمومی دیوان عالی کشور رای وحدت رویه شماره ۷۳۷- ۱۱/ ۹/ ۱۳۹۳ راجع به نحوه درخواست اعاده دادرسی جهت محکومان به قصاص نفس که سن آنان در وقت ارتکاب جرم کمتر از۱۸سال تمام بوده، صادر شده است هست. به موجب این رای، تمامی افراد زیر ۱۸ سال که پیش از تصویب قانون تازه مجازات اسلامی در سال ۱۳۹۲ به قصاص قطعی محکوم شدند، حق اعاده دادرسی داشته و اگر اثبات کنند که در وقت قتل، آگاهی یا تشخیص مورد نیاز را نداشته اند مجازات اعدام آن ها لغو خواهد شد.

    مقنن در مقررات ماده ۹۱ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۹۲ اثبات قتل عمد انتسابی به این گونه افراد یا مجازات قصاص آن ها را منوط به تحقق دو شرط درک ماهیت و حرمت انجام فعل ارتکابی و ثبوت رشد و کمال عقل آن ها دانسته هست، در غیر این صورت باید به مجازات های دیگری که در ماده ۸۹ همان قانون آینده نگری شده، محکوم و از مجازات قصاص معاف شوند. در مواردی نیز قاضی می تواند به طور عمده با نظر پزشکی قانونی رشد و کمال عقلی متهمان زیر ۱۸ سال را تشخیص دهد.

    نگاهی به مجازات اعدام جهت اطفال زیر ۱۸ سال!

    ابتكارات قضات در پیگیری به جرایم افراد زیر ۱۸ سال

    در کشور عزیزمان ایران نیز بعضی قضات هر از گاهی تا جایی که چارچوب های قانونی دست ارزش را باز گذاشته هست، از این مجازات های جایگزین استفاده کرده اند. حتی بعضی قضات به خاص در پیگیری به جرایم افراد زیر ۱۸ سال ابتکاراتی داشته اند که از آن جمله می توان به الزام محکومان این سنین به یادگیری حرفه خاص در مدت معین (به جای حبس آن ها در کانون های اصلاح و تربیت) اشاره کرد.

    با جمع بندی مطالب مطرح شده است و نگاهی به پرونده قاتل نوجوان ستایش ۶ ساله می توان نتیجه گرفت که رای صادر شده است راجع به این قاتل نوجوان با تشخیص رشد و کمال عقلی او در وقت وقوع جنایت بوده و همچنین سن وی نیز در هنگام ارتکاب جنایت ۱۸ سال تمام قمری بوده است و قضات با استناد به همین امر، متهم را به قصاص محکوم کرده اند.

    در نهایت می توان تحولات قانون تازه مجازات اسلامی را در مبحث قصاص افراد زیر ۱۸ سال گامی بلند در جهت حمایت از کودکان و نوجوانان دانست و در خصوص برخورد با کودکان و نوجوانان، مستقل تر از قانون پیشین ارزیابی كرد ولی با این حال خلأ هایی در قانون حال حاضر مشاهده می شود که از آن جمله می توان به این مورد اشاره كرد که قانونگذار در اجرای ماده ۹۰ به قاضی اختیار داده است و می توان امکان اجرای حد و قصاص جهت افراد زیر ۱۸ سال را بالا ببرد. با این حال فارغ از خوب و بد قانون موصوف، توجه به روح قانون و نیز همراهی دادرسان با تجربیات و دستاوردهای تازه عرصه حقوق می تواند مکمل و مقوم قانون باشد و به تحقق عدالت قضایی کمک کند.


    گردآوری: گروه خبر سیمرغ
    seemorgh.com/news
    منبع:ghanoondaily.ir

    واژه های کلیدی: نوجوانان | مسلمانان | کودکان | نوجوان | قانونی | دادگاه | قانون | اعدام | مجازات | اسلامی

    اخبار

    آرشیو

    گالری عکس

    آرشیو

    اس ام اس های تازه

    آرشیو

    آهنگ های پیشواز

    آرشیو
  • کتاب زبان اصلی J.R.R
  • افست کتاب لاتین
  • کتاب اورجینال
  • کتب خلبانی زبان اصلی
  • منابع اورجینال رباتیک
  • جعبه هدیه کتاب
  • دانلود فایل های زبان اصلی خودرو
  • خرید کتاب کاغذی از آمازون
  • خرید کتاب های زبان اصلی علم شیمی
  • هاردکپی کتاب های دندانپزشکی
  • کتاب های پزشکی مولکولی اورجینال