چرنوبیل کشور عزیزمان ایران را دریابید

هشدار دیروز محیط زیست در آذربایجان غربی و شرقی

توفان دیروز در استان های آذربایجان غربی و شرقی تنها نوک آن کوه یخ است که در ماه ها و سال های آینده می تواند فاجعۀ زیست محیطی بسا خانمان سوزتری از حادثۀ چرنوبیل در دوران اتحاد شوروری را جهت ساکنان حوزه دریاچۀ ارومیه رقم زند.

عبارات مهم : آذربایجان – کشاورزی
بیماری های حاد ریوی، انواع سرطان ها، نازایی های ناشی از توفان های نمک بستر خشک شدۀ دریاچه، می تواند نسل مردمان ساکن آن دیار را به کام نیستی بکشاند. کاش اتفاق تنها محدود به شکسته شدن درخت ها و فرو ریختن سازه های در حال ساخت بود ولی اتفاق نه چندان غیرمنتظره و تلخی رخ داده است:

توفان نمک! نمکی که با خشک شدن دریاچۀ ارومیه ، آماده جاری کردن قوانین محیط زیست بود، تا بفهماند با محیط زیست چگونه باید واکنش‌ها کرد.

نگین فیروزه ای کشور عزیزمان ایران که می توانست قطب گردشگری eco- tourism منطقه شود ، عملا در اثر سوء مدیریت و فقدان مدیریت استراتژیک از بین رفته است و اکنون فقط گزینش بین بد و بدتر ها مانده است!

انتخاب بین قربانی شدن ۶ میلیون انسان در اثر توفان نمک و یا اصرار بر ادامۀ کشاورزیِ کم بازده سنتی با داعیه یا نشانه خودکفایی تولیدات کشاورزی و صنعتی منطقه!

ما بدون در نظر گرفتن واقعیت های اقلیمی مان ، در دام شعار سرمایه داری ” تولید بیشتر، مصرف بیشتر” افتادیم ، آن هم از خطرناک ترین نوع آن در بخش توسعه سنتی کشاورزی که چوب حراج زد به بیش از ۳/۲ منابع آبی تجدید ناپذیرمان!

افزایش ۳۰۰ درصدی سطح زیرکشت با کارکرد پایین ۳۵ درصد از ۱۵۰ هزار هکتار در سال ۵۸ به ۴۵۰ هزار در سال ۸۵ و حفر ۲۴ هزار حلقه چاه غیرمجاز و ۴۰ سد در حوزه دریاچه اشتباه یا حتی خیانتی بود که فقدان مدیریت استراتژیک در حق کشور عزیزمان ایران و آیندگان این سرزمین مرتکب شده است است.

تداوم توفان های نمک باعث تخریب صدها هزار هکتار از مزارع حوزه آبریز ارومیه در سه استان خواهند شد و حتی در اندک زمانی سطح زیر کشت منطقه را به کمتر از ۳ دهه پیش تقلیل خواهند داد.

عکس های انتشار یافته بزرگراه ها و مزارع اطراف دریاچه ارومیه که جزو حاصل خیزترین مناطق کشور عزیزمان ایران هستند، یادآور تصویرهای بعد از آزمایش بمب هیدروژنی به وسیله آمریکا در سال ۱۹۵۴موسوم به Castle Bravo هست؛ بزرگ ترین آلودگی رادیواکتیو طول تاریخ.

دریاچۀ ارومیه بالقوه توانایی تبدیل شدن به اتفاق ای بس تاسف بارتر از چرنوبیل را دارد. چون دامنۀ تاثیرگذاری اش مناطق گسترده ای از کشور عزیزمان ایران را فرا خواهد گرفت و در بالای لیست بزرگترین فجایع زیست محیطی محصول دست بشر بالاتر از فاجعه رآکتور چرنوبیل، آلودگی ۱۹۵۲ لندن و منطقه آرال شوروی سابق قرار خواهد گرفت. چرنوبیل هنوز بعد از ۳۲ سال از وقوعش قربانی می گیرد و حداقل تا ۲۰۰۰۰ سال دیگر جهت سکونت امن نخواهد بود!

برای درک فاجعۀ توفان های نمک حوزه دریاچه ارومیه کافی است ۶۱۰۰ کیلومتر مربع –معادل ۱۰ برابر کشور بحرین و ۸۰ درصد کشور قطر- میلیاردها تن نمک انباشته در بستر دریاچه ارومیه را تصور کنید که هر لحظه با اندک باد و توفانی می توانند خاکستر فوت و خرابی معادل چندین بمب هیدروژنی را تا محدوده زنجان و قزوین پخش کنند!

زمان اتخاذ تصمیم های سخت و دردناک و غیرانتخاباتی جهت کشور عزیزمان ایران زمین فرا رسیده هست. بحران زیست محیطی بسیار سریعتر از افق ۱۴۰۰ انتخاباتی فرارسیده و از دشت های تشنه خوزستان و اصفهان تا آذربایجان همه جا را در برگرفته است و “خیلی سریع دیر شده است است”.

محیط زیست که محصول میلیونها سال تکامل است از قوانین علی و معلولی مشکل پیروی می کند که قادر است انتقام مشکل از ساکنان کره زمین که خود به آنها زندگی بخشیده هست، بکشد.برای مثال منطقه گوییوو چین که بزرگترین مدفن زباله های الکترونیکی دنیا بوده هست، با وجود تدابیر به کارگرفته شده است سالیان سال است که قربانی می گیرد. ۸۸ درصد کودکان ساکن منطقه دارای مسمومیت سربی هستند و چندین برابر قیمت میانگین دنیا، آمار نازایی و ناباروری منطقه است.

همیشه تصویر العمل دیر یا با تأخیر به قوانین محیط زیست فاجعه بار بوده است ولی همچنان باید امیدوار بود تا دریاچۀ ارومیه و ساکنانش مصداقی جهت اصطلاح ” too little too late ” “خیلی دیر، خیلی اندک” از نظر مدیریتی نباشند.

گردآوری: گروه خبر سیمرغ
seemorgh.com/news
منبع: asriran.com

چرنوبیل کشور عزیزمان ایران را دریابید

واژه های کلیدی: آذربایجان | کشاورزی | مدیریت | دریاچه | ارومیه | کشاورزی | توفان | ایران | مدیریت | قوانین | قربانی