دولت کمکی جهت خرید تجهیزات معدنی نمی‌کند ، طرح «جایگزینی معدن به جای نفت» روی زمین ماند

گله‌ای که در حوزه خرید ماشین وجود دارد نه از بابت تک نرخی شدن ارز یا مقدار زیاد کردن صورت گرفته بلکه به علت اتخاذ تصمیم‌های یک شبه و زیاد کردن قیمت‌های ناگهانی هست، آیا که اکنون عملا تمام برآوردهای اقتصادی طرح‌های معدنی بی‌ارزش شده است است و این برآوردها باید در حوزه‌ اقتصادی مجددا بررسی شود. بطور معمول طرح‌های معدنی برآوردهای اقتصادی خود را جهت سه تا چهار سال انجام می‌دهند و جهت آن قیمت ماشین‌آلات، نیروی انسانی و موارد اقتصادی دیگر را محاسبه می‌کنند که با اوضاع فعلی عمر فنی این محاسبات به دو تا سه ماه کم کردن پیدا کرده است.

شاید بتوان گفت که واحدهای معدنی که در حوزه صادرات فعال هستند به نسبت دیگر واحدهای معدنی فقط حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد باشند، در حالی که معادنی که به علت هزینه‌های تولید ناشی از نوسانات غیرمنطقی قیمت ارز متضرر می‌شوند بسیار زیاد هستند. کارشناسان و صاحبنظران معدن هشدار می‌دهند که اگر اوضاع کنونی ادامه پیدا کند و دولت و مجلس شورای اسلامی فکری به حال ضرر و زیان تولید کننده‌ها نکنند و شرایط را از طرق متفاوت از جمله حمایت در تسهیلات یا تسهیل صادرات و واردات فضا را منعطف‌تر اداره نکنند در سال تازه باید آماده تعطیلی ۵۰ درصد معادن کوچک کشور باشیم.

همچنین به گفته شرکت توسعه تجارت، میزان صادرات محصولات معدنی و صنایع معدنی به حدود ۷.۵ میلیارد دلار در سال ۹۶ رسیده که رشد ۱۴ درصدی را نشان می‌دهد و دولتمردان پیش‌بینی می‌کنند با توجه به ظرفیت‌های ایجاد شده، امسال حدود ۱.۵ میلیارد دلار در بخش معدن زیاد کردن صادرات داشته باشیم.

با وجود همه این آمارها عبدالوهاب سهل‌آبادی، رئيس منزل صنعت، معدن و تجارت کشور عزیزمان ایران و رئيس اتاق بازرگانی، صنايع، معادن و كشاورزی اصفهان اعتقاد است هنوز جايگاه مناسبی در بازارهای جهانی محصولات معدنی نداريم و اين بخش نيازمند حمايت‌های جدی‌تر دولت است.

دولت کمکی جهت خرید تجهیزات معدنی نمی‌کند ، طرح «جایگزینی معدن به جای نفت» روی زمین ماند

وی می‌گوید: رکود حاکم بر اقتصاد کشور عزیزمان ایران که طی ۵۰سال گذشته بی‌سابقه بوده است در بخش معدن زیاد از همه رسته‌ها خود را نشان داده هست. از طرفی جهت بخش معدن سیاست‌های دولت اغلب بازدارنده بوده و انگیزه سرمایه‌گذاران در این بخش را جنبش نکرده هست. با توجه به اینکه سرمایه‌گذاری در بخش معدن اغلب در ابتدای زنجیره‌های تولید بوده و سیاست‌های تشویقی جهت سرمایه‌گذاری در حوزه فرآوری و ایجاد ارزش افزوده زیاد به‌درستی اعمال نشده، در اغلب بخش‌های معدنی در حوزه‌های میانی شاهد کمبود تولید بوده و در ابتدای زنجیره با مازاد تولید روبه‌رو هستیم. این در حالی است که هر از چند گاهی دولت با ابراز اعمال عوارض بر صادرات، بازار‌های صادراتی را متشنج و کنترل آن را از صادرکنندگان می‌گیرد. آنچه فعالان این حوزه خواستار آن هستند داشتن برنامه‌ای منسجم و هدف‌دار از سوی دولت، با در نظر گرفتن تمامی جوانب و دریافت نظر‌های مشورتی تشکل‌ها و فعالان این صنعت است تا بتوانند طبق این برنامه پیش رفته و از زدن برچسب خام‌فروشی به آنها پرهیز شود. در این بین زنجیره ارزش نیز متعادل شده است و چالش‌هایی چون هزینه‌های تحمیلی تصمیمات یکباره نیز از بین می‌رود. سهم معدن در تولید ناخالص داخلی کشور، حدود یک درصد و سهم صنایع معدنی حدود ۵ درصد هست، ولی اگر بتوانیم با ایجاد ارزش افزوده زیاد در صنایع معدنی و صادرات آن بازارهای نشانه بیشتری بیابیم، می‌توانیم شاهد زیاد کردن صادرات زیاد در صنایع معدنی بویژه سنگهای ساختمانی در کشور باشیم.

در ادامه این گزارش با بیژن پناهی‌زاده معاون معدنی منزل صنعت، معدن و تجارت کشور عزیزمان ایران به گفت‌وگو پرداخته‌ایم تا پرسشها معادن کوچک کشور و صادرات محصولات معدنی را با ذره بین دقیق تری بررسی کنیم؛

۵۰ درصد معادن کوچک مصالح ساختمانی تعطیل شده‌اند

تحریریه بیاکافه : مسئله تعطیلی معادن کوچک کشور از کجا آب می خورد؟
پناهی‌زاده: معادن کوچک را می‌توان به دو قسمت تقسیم کرد؛ معادن مصالح ساختمانی و معادن تولید مواد معدنی مانند مس و منگنز. در معادن مصالح ساختمانی، به علت کم کردن حمایت‌های عمرانی در کشور شاهد یک رکود گسترده هستیم و آمار نشان می‌دهد ۵۰ درصد معادن کوچک در این حوزه در چند سال اخیر تعطیل شده است است و ۵۰ درصد مابقی نیز به صورت نیمه تعطیل فعال هستند. قیمت ماشین آلات معدنی ۵ تا ۶ برابر زیاد کردن داشت و با توجه به بالا رفتن قیمت ارز بسیاری از فعالان حوزه معدن در این حوزه یعنی تأمین ماشین‌آلات به مسئله خوردند و نتوانستند به فعالیت خود ادامه دهند. از طرف دیگر هزینه تعمیرات قطعات ماشین‌آلات معدنی بالا رفته و دیگر دولت هم جهت تأمین ماشین‌آلات تسهیلات به معدنی‌ها ارائه نمی‌دهد و نمی‌تواند رونقی هم در پرسشها عمرانی و امور مسکن ایجاد کند. عوامل دیگر همچون حق بیمه و زیاد کردن سهم مالیات و مسائلی از این دست موجب فشار زیاد به واحدهای معدنی کشور شده است و آنها را به تدریج به تعطیلی کشانده است.

عملی نشدن شعار جایگزینی معدن به جای نفت

تحریریه بیاکافه : آیا سیاست جایگزینی معادن به جای نفت در سال‌های اخیر به درستی اعمال شد؟
پناهی‌زاده: خیر، بطور حتم این اتفاق نیفتاد و از روزی که در کشور، شعار معدن به جای نفت مطرح شد، نه تنها شاهد بهتر شدن اوضاع اقتصاد معدنی نبودیم بلکه بسیاری از معادن به علت پرسشها بی‌شمار به تعطیلی کشانده شدند.

مصالح ساختمانی | صادرات | محصولات | بیاکافه | اقتصادی | ماشین | تجارت | تعطیلی

تناقض آمارهای دولتی و بخش شخصی در حوزه تعطیلی معادن

تحریریه بیاکافه : آیا آمارهای اعلامی وزارت صنعت با آمارهایی که بخش شخصی از تعطیلی معادن اعلام می کنند، مغایرت دارد؟
پناهی‌زاده: آمار اعلام شده است از طرف وزارت صنعت، معدن و تجارت در حوزه تعطیلی معادن را قبول نداریم، لیکن آمار آنها بر اساس حقوق دولتی که می‌گیرند محاسبه می‌شود و خود این عنوان موجب مختوش شدن آمارهای ارائه شده است در سال‌های گذشته بوده هست. از طرف دیگر، با اینکه بعضی از مسئولان از اشتباه بودن آمار اطلاع دارند ولی به علت اینکه میل به دارند عملکردشان مثبت ارزیابی شود، همان آمار را در رسانه ها اعلام می‌کنند.

عوامل افول معادن کشور

تحریریه بیاکافه : چه عواملی را مهمترین پرسشها افول حوزه معدنی کشور می‌دانید؟
پناهی‌زاده: اول اینکه، دولت حاضر نیست جهت خرید ماشین آلات معدنی یارانه دهد از طرف دیگر افول در صادرات محصولات و فرآورده‌های معدنی خود دلیلی بر رکود صنایع معدنی کشور شده است است.

ضرورت اجرای تغییرات بزرگ در حوزه معدن کشور

تحریریه بیاکافه : چه راهکاری را جهت تحول در اوضاع کنونی معدنی کشور پیشنهاد می‌کنید؟
پناهی‌زاده: تغییر در اوضاع کنونی حوزه معدنی کشور، مستلزم تغییرات بزرگ در سیاست‌های معدنی کشور است.

دخالت پیمانکاران عمرانی در امور معادن

تحریریه بیاکافه : چگونه پیمانکاران جهت معادن فعال در مناطق استانی، ایجاد مسئله کردند؟
پناهی‌زاده: پیمانکاران پروژه‌های عمرانی در بعضی از مناطق اجازه برداشت موقت معدن را از دولت گرفته و در کارخانه‌های فرآوری مصالح ساختمانی را تولید می‌کنند و این عنوان موجب تعطیلی بسیاری از کارخانه‌های معدنی در نقاط متفاوت کشور شده است هست. با پیشنهاد شورای عالی معادن کشور، هیچ پیمانکاری نمی‌تواند تا شعاع ۲۰ کیلومتری کارخانه‌های معدنی اقدام به فرآوری مواد معدنی کند، ولی این عنوان به وسیله پیمانکاران نادیده گرفته شده است و حتی بعضی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی از آنها حمایت می‌کنند.

وضعیت بازارهای صادراتی،خوب نیست

تحریریه بیاکافه : اوضاع بازارهای صادراتی محصولات معدنی چگونه است؟
پناهی‌زاده: به علت ندانم‌کاری‌ها و فقدان مدیریت صحیح، بازارهای صادراتی زیادی را در این سال‌ها از دست دادیم، تا جایی که در بازار سیمان عراق نتوانستیم توفیقی کسب کنیم و ترکیه و عربستان به آسانی جای ما را پر کردند. متأسفانه اوضاع خوبی در صادرات محصولات معدنی نداریم و به علت پرسشها انتقال پول بسیاری از درآمدهای ما از این حوزه به کشور وارد نشده است و همچنین بازارهای صادراتی خود را از دست دادهایم.

دولت کمکی جهت خرید تجهیزات معدنی نمی‌کند ، طرح «جایگزینی معدن به جای نفت» روی زمین ماند

بلاتکلیفی بودجه تسهیلات معدنی

تحریریه بیاکافه : وظیفه بودجه اختصاص یافته جهت تسهیلات دهی به معادن جهت تهیه ماشین آلات چه شده است است؟
پناهی‌زاده: در سه سال گذشته باید اعتباری حدود ۵۰ تا ۱۰۰ میلیارد تومان به وسیله صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی و وزارت صنعت به فعالان حوزه معدن واگذار می‌شد، ولی با وجودی که در این چند سال این مبلغ در بانک ملت و بانک صنعت و معدن به ودیعه گذاشته شده، هنوز تسهیلاتی به فعالان معدنی کشور داده نشده هست. متأسفانه ارزش این پول به علت زیاد کردن قیمت ارز به یک سوم کم کردن یافته و معدنکاران حتی اگر این تسهیلات را اکنون دریافت کنند، جهت خرید ماشین‌آلات خارجی بهره کمتری از این پول می‌برند.

گفت‌وگو از سمیه عرب

انتهای پیام/

واژه های کلیدی: مصالح ساختمانی | صادرات | محصولات | بیاکافه | اقتصادی | ماشین | تجارت | تعطیلی