تقاضای آب، زیاد از بارش دریافتی کشور است

نشانه های کم آبی در کشور عزیزمان ایران را اینجا بخوانید

متوسط حجم کل آب هر سال کشور رقم ثابتی هست، ولی متاسفانه تقاضا جهت آب به علت رشد جمعیت، توسعه کشاورزی، شهرنشینی و صنعت در خلال سال های اخیر،متوسط سرانه آب قابل تجدید کشور را تقلیل داده هست، به طوری که این رقم در سال ۱۳۴۰ حدود ۵۵۰۰ متر مکعب بود. در سال ۱۳۵۷ به حدود ۳۴۰۰، درسال ۱۳۶۷ به حدود ۲۵۰۰ و در سال ۱۳۷۶ به حدود ۲۱۰۰ متر مکعب کم کردن یافته است.

عبارات مهم : کشاورزی – رودخانه
به گزارش ایسنا، تحولات جمعیتی کشور در چند دهه اخیر تاثیر بسزایی بر منابع آب کشور بر جای گذاشته هست. برداشت بی رویه منابع آب در نتیجه فشار فزاینده تحولات جمعیتی و شهرنشینی، کمبود آب فزاینده ای را به بار آورده است.

فرونشست زمین و مهاجرت اضطراری ماحصل کمبود آب

کمبود آب تا حد زیادی نامرئی به نظر می رسد ولی در چند سال اخیر ابعاد و گستره این بهره برداری ها زیاد نمایان شده است هست. از آنجایی که زیاد این کمبود آب به خاص در مناطق خشک و نیمه خشک کشور از پمپاژ بیش از حد منابع آب زیر زمینی تامین می شد، عمدتا جهت زیاد مردم و مسئولان ملموس نبود لیکن فرو افتادن سفره های منابع آب علی رغم آتش سوزی جنگل ها یا توسعه بیابان ها، اغلب زمانی آشکار می شود که چاه ها می خشکند، زمین فرونشست می کند و جمعیت به ناچار مجبور به کوچ می شوند؛ پدیده ای که درحال حاضر به صورت فراگیر در کشور مشاهده می شود.

تقاضای آب، زیاد از بارش دریافتی کشور است

کمبود آب چالش فراروی کشور

هر چند منابع آب در کشور عزیزمان ایران به علت قرار گرفتن در کمربند خشک کره زمین همواره به عنوان یک عامل محدود کننده بوده است ولی ایرانیان از وقت گذشته با اختراع روش های متفاوت استفاده از این منابع از جمله احداث قنات همواره تعادل پایداری را بین منابع و مصارف آب برقرار کرده بودند ولی این کمبود آب که در نتیجه زیاد کردن تقاضا جهت منابع آب پدیدار و درسال های اخیر به عنوان یکی چالش فرا روی کشور قرارگرفته است.

حفاری میلیون ها چاه جهت آبیاری و احداث صدها سد روی رودخانه جهت مقاصد گوناگون به میزانی فراتر از انباشت دوباره منابع آب زیرزمینی و سطحی، محدودیت ها و چالش های جدی فراروی برنامه ریزان و تصمیم گیران قرار داده است.

نشانه های کم آبی در ایران

در میان نشانه های بارز کم آبی و بهره برداری از منابع آب می توان به خشک شدن رودخانه ها، تالاب ها و دریاچه ها اشاره کرد. از سوی دیگر تنش های سیاسی و منازعات اجتماعی ناشی از کمیابی آب در میان مدعیان بالادستی و پایین دستی رودخانه ها هم در بین کشورها و هم در درون کشورها نیز در حال ظهور است که در صورت عدم تدبیر مناسب می تواند به زنجیره ای از تنش های غیر قابل آینده نگری منتهی شود.

البرز و زاگرس مانع رسیدن ابرهای باران زا به ایران

بر این اساس به منظور درک عمیق تر رابطه بین تحولات جمعیت و منابع آب در هر کشوری باید منابع و مصارف آب بررسی شود تا بر مبنای آن بتوان سیاست های جمعیتی مناسبی را اتخاذ کرد. به همین منظور باید تاکید شود که کشور عزیزمان ایران سرزمینی کوهستانی است که دو رشته کوه البرز با جهت گیری شرقی- غربی و رشته کوه زاگرس با جهت گیری شمال غربی و جنوب شرقی در آن قرار گرفته اند. این دو رشته کوه همانند دیواری مانع از رسیدن ابرهای باران زا از شمال غرب کشور شده است اند و به همین علت نیز بخش اعظم کشور را مناطق خشک و نیمه خشک تشکیل داده است و کمبود منابع آبی همواره به عنوان یک عامل محدودکننده فعالیت ها در کشور مطرح بوده است.

با توجه به این شرایط پراکنش نزولات هوا در کشور نیز بسیار ناهمگن و توزیع آن به گونه ای است که کشور عزیزمان ایران را در ردیف کشورهای با محدودیت شدید آب قرار داده هست. میانگین بارندگی هر سال درایران حدود ۲۵۱ میلی متر است که این میزان حدود یک سوم میانگین جهانی (۸۰۰ میلی متر) و کمتر از نصف بارندگی آسیا (۶۰۰ میلی متر) است.

میزان نزولات هوا در کشور عزیزمان ایران بر اساس میانگین بلندمدت ۴۳ سال (سال های آبی ۱۳۴۸-۴۷ تا ۱۳۹۱-۹۰) حدود ۴۰۱ میلیارد متر مکعب است که از این مقدار حدود ۷۰ درصد آن در نتیجه تبخیر و تعرق از دسترس خارج شده است است و عملا قابل استفاده نیست و حدود ۳۰ درصد؛ حدود ۱۳۰ میلیارد متر مکعب آن پتانسیل آبی کشور را تشکیل می دهد و کلیه برنامه ریزی ها بر اساس این مقدار از آب می بایست صورت گیرد.

درحالی که میانگین حجم کل آب هر سال کشور رقم ثابتی هست، تقاضا جهت آب به علت رشد جمعیت، توسعه کشاورزی، شهرنشینی و صنعت در خلال سال های اخیر، میانگین سرانه آب قابل تجدید کشور را تقلیل داده هست؛ به طوری که این رقم در سال ۱۳۴۰ حدود ۵۵۰۰ متر مکعب بود، در سال ۱۳۵۷ به حدود ۳۴۰۰ ، درسال ۱۳۶۷ به حدود ۲۵۰۰ و در سال ۱۳۷۶ به حدود ۲۱۰۰ متر مکعب کم کردن یافته است.

بر اساس کتاب تحول اوضاع جمعیت در ایران، میزان آب تجدیدپذیر کشور با توجه به روند زیاد کردن جمعیت کشور با قیمت رشد فعلی جمعیت در سال ۱۴۰۰ به حدود ۱۳۰۰ متر مکعب تنزل خواهد یافت.

گردآوری: گروه خبر سیمرغ
seemorgh.com/news
منبع: isna.ir

به علت تقاضا جهت آب به علت رشد جمعیت، توسعه کشاورزی، شهرنشینی و صنعت در خلال سال‌های اخیر میانگین سرانه آب قابل تجدید کشور تقلیل داده شده است است.

واژه های کلیدی: کشاورزی | رودخانه | ایرانیان | ایرانی | کشاورزی | منابع | جمعیت | ایران