میزان فیلترشدگی در کشورهای جهان!

۱۶ سال فیلترشدگی

سال ۱۳۷۲ بود که اینترنت عمومی وارد کشور عزیزمان ایران شد؛ سرویسی که فقط جهت افراد دانشگاهی مورد استفاده بود و خدمات اتصال مجازی در اختیار همه اقشار جامعه قرار نمی گرفت. بالاخره چند سالی طول کشید که ما ایرانی ها از اینترنت سر در بیاوریم ولی تا آمدیم کمی با این پدیده نوظهور انس بگیریم، درست در سال ۱۳۸۱ با یک مفهوم تازه آشنا شدیم: «فیلترینگ»!

عبارات مهم : اینترنت پرسرعت – وزارت اطلاعات
ما ۱۶ سال است که «فیلترینگ» را تجربه می کنیم. فیلتر اینترنتی معنایش محدود کردن دسترسی بازدیدکنندگان اینترنت به وب گاه ها و خدمات اینترنتی است که از نظر متولیان فرهنگی و سیاسی هر کشور جهت مصرف عموم مناسب نیست. اِعمال فیلتر معمولا به وسیله ارائه دهندگان خدمات اینترنتی انجام می شود ولی تعیین سطح، مصادیق و سیاست های فیلترینگ برعهده حکومت هاست.

اما این فقط ما ایرانی ها نیستیم که با «فیلترینگ» مواجه هستیم. کشورهای دیگری هم هستند که بنا بر سیاست های خاص خودشان این محدودیت را تجربه می کنند ولی با همه اینها بلاروس، میانمار، چین، کوبا، مصر، ایران، کره شمالی، سوریه، تونس، ترکمنستان، ازبکستان و ویتنام از بزرگ ترین فیلترکنندگان اینترنت در دنیا هستند.

در خرداد ۱۳۸۰ مقام معظم رهبری ابلاغیه «سیاست های کلی شبکه های اطلاع رسانی رایانه ای» را صادر کردند. بعد از ابلاغ این سیاست های کلی، با وجود مخالفت مخابرات و دولت با قانون گذاری اطراف اینترنت در خارج از مجلس، شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب قوانین مربوط به اینترنت از جمله فیلترینگ پرداخت. در آن وقت سیدمحمد خاتمی مدیر جمهوری و مدیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بود.

در سال ۱۳۸۱ فیلترینگ در کشور عزیزمان ایران به صورت جدی مورد توجه قرار گرفت، به طوری که کمیته ای سه نفره مشمول بر نماینده وزارت اطلاعات، نماینده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نماینده صدا و سیما جهت پیگیری به اوضاع اینترنت تشکیل شد. نماینده دبیرخانه شورای اسلامی و نماینده شرکت تبلیغات اسلامی به عنوان دو عضو دیگر، بعداً به این کمیته پیوستند. این کمیته جهت شروع، لیست ۱۱۱ هزار سایت ممنوعه را به شرکت های تأمین خدمات اینترنتی ارائه داد. البته بعضی سایت های اینترنتی نیز به طور مستقل با دستور قوه قضاییه فیلتر یا دفاتر آنها پلمب شد.

وضعیت فیلترینگ و موانع دسترسی به اینترنت در دوران هشت ساله ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد شدیدتر و نام کشور عزیزمان ایران بارها به عنوان «دشمن آزادی اینترنت» ذکر شد ولی با شروع به کار دولت حسن روحانی خبرهایی در مورد استفاده بعضی از مقامات جمهوری اسلامی کشور عزیزمان ایران از رسانه های اجتماعی انتشار یافت که از جمله آنها استفاده محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه از توییتر و فیسبوک بود.

با این حال کشورهای دیگری هم در دنیا وجود دارند که دسترسی بی حد و حصر به اطلاعات از طریق اینترنت را جهت بازدیدکنندگان خود ممنوع می دانند. طرفداران فیلترینگ دو دسته هستند؛ دسته اول آنهایی هستند که به بعضی محتواهای غیراخلاقی اینترنت اعتراض دارند و دسته دوم حکومت هایی که تاب سخن مخالفان را ندارند.

چین

کشور چین یکی از کشورهای طرفدار فیلترینگ است. مخالفان دموکراسی، آموزش (مانند وبگاه کانال آموزش آمریکا)، اخبار خارجی (مثل BBC و CNN)، وب گاه های دولت های خارجی (قوه قضاییه آمریکا، انگلیس و اسرائیل)، سرگرمی (۴۵۱ وبگاه از وبگاه هایی که در دسته بندی های «یاهو» قرار دارند) و مذهبی (۱۷۶۳ وبگاه مشمول بر وبگاه های الحادی، مسیحی، یهودی و مذاهب دیگر) همگی در کشور چین از دسترس مردم خارج شده است اند.

ایالات متحده آمریکا

استفاده از اینترنت در ایالات متحده در سال ۱۹۹۶ با پیشنهاد بیل کلینتون مدیر جمهوری وقت این کشور شروع شد. در این قانون که به قانون «صلاحیت ارتباطات «(CDA) مشهور هست، هرگونه اطلاع رسانی مستهجن و غیراخلاقی جهت نوجوانان کمتر از ۱۸ سال منع شده است است. با وجود جنجال هایی که بعد از مطرح شدن این قانون به پا شد، چندی بعد در سال ۱۹۹۸ قانون دیگری با نام(COPPA) به تصویب رسید که مطابق آن متصدیان صفحات اینترنتی از قرار دادن بعضی اطلاعات جهت کودکان زیر ۱۳ سال روی اینترنت یا استفاده از این قبیل اطلاعات بدون داشتن مجوز از پدر و مادر آنها منع و موظف شدند در صفحات خود نحوه جمع آوری اطلاعات مربوط به کودکان را به طور مشخص اعلام کنند.

همزمان با این قانون، قانون دیگری به نام (COPA) طرح شد که سایت هایی را که در آنها مطالب آشکار جنسی یا تصویر های مستهجن قرار داشت، محدود می کرد. یکی از انگیزه های مهم طرح این قانون حفاظت نوجوانان از عوارض سوء اینترنت بود. در واقع این قانون از انتقال هرگونه اطلاعات که ممکن است جهت کودکان مضر باشد، جلوگیری می کند. بعد از گذشت ۲ سال قانون دیگری به نام(CIPA) مطرح شد که مطابق آن همه مدارس و کتابخانه های عمومی که جهت اتصال به اینترنت یا کامپیوترهای متصل به اینترنت از کمک های دولت استفاده کرده اند، موظف شدند به بستن یا فیلتر کردن سایت هایی که در آنها تصویرهای قبیح و عکسهای شهوت انگیز مربوط به کودکان یا هر تصویر جنسی دیگری که جهت نوجوانان مضر باشد، اقدام کنند. در عین حال مدارس موظفند سیاست های پیشنهادی سلامت استفاده از اینترنت را بپذیرند و حداقل یک گزارش از سیاست های پیشنهادشده ارائه دهند.

همچنین در پی شکایات فراوان مهمانداران و مسافران خطوط هواپیمایی آمریکا از بعضی مسافران که از تارنماهای غیراخلاقی با محتویات مستهجن در هواپیما استفاده می کردند، «آمریکن ایرلاینز» به عنوان نخستین شرکت در میان شرکت های فعال در خطوط هوایی آمریکا اقدام به مسدود کردن چنین تارنماهایی و برخورد با استفاده کنندگان از آنها کرد. به این ترتیب بازدیدکنندگان اینترنت دیگر امکان ورود به تارنماهای غیراخلاقی را در هواپیما نداشتند.

فرانسه

فرانسه نتیجه های موتورهای جست وجوی اینترنتی از جمله گوگل را دستکاری کرده و به زعم خود آن را بومی می کند. علاوه بر این با وجود اینکه تصمیمات مهم و عمده اطراف آزادی بیان در اینترنت و حفظ حریم شخصی افراد در این عرصه به وسیله اتحادیه اروپا اتخاذ می شود ولی کشور فرانسه یکی از معدود اعضای این اتحادیه است که در پذیرش آنها مقاومت زیادی کرده و تلاش دارد قوانین خود را اجرا کند.

فرانسه به قضات و پلیس این کشور اجازه می دهد تا در خبر های شخصی بازدیدکنندگان به منظور کشف یا اثبات جرم به تفحص بپردازند. این کشور نزدیک به ۲۲ میلیون کاربر اینترنت دارد که یک سوم جمعیتش را تشکیل می دهند. به این ترتیب مردم فرانسه یکی از آنلاین ترین کشورهای دنیا به نسبت جمعیتش است. قوانین اینترنتی در این کشور زیاد مشمول بر قوانین تجارت الکترونیک و رعایت حریم شخصی و جرایم رایانه ای آن زیاد مربوط به پرسشها امنیت ملی و آسیب های اقتصادی هست. ضمن اینکه فیلترینگ به طور جدی در مدارس این کشور و با بستن IPها اعمال می شود.

انگلیس

یک شرکت غیردولتی و غیرانتفاعی در انگلستان به نام «بنیاد نظارت بر اینترنت« فهرستی از تارنماهای غیراخلاقی را تهیه کرده و بر اساس آن دسترسی ۹۸ درصد از بازدیدکنندگان اینترنت در انگلستان به این تارنماها مسدود شده است هست. در اواسط سال ۲۰۰۶ میلادی دولت انگلیس گزارش داد که دسترسی ۹۰ درصد بازدیدکنندگان اینترنت پرسرعت در این کشور به تارنماهای غیراخلاقی مسدود شده است است.

ایتالیا

گفته می شود که فیلترینگ و سانسور محتوای اینترنت در کشور ایتالیا بسیار مرسوم است. این محدودسازی از دسترسی عموم مردم به محتوای تارنماهای خاص و حتی بعضی شبکه های تلویزیونی جلوگیری می کند. با وجود اینکه ایتالیا عالی ترین رتبه آزادی رسانه ها در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا را دارد و به عنوان کشور »تقریبا آزاد» آشنا می شود ولی قوانین خاص ای جهت کنترل محتوای رسانه ها و اینترنت در ایتالیا به تصویب رسیده اند که یکی از آنها مستقیماً به شخص نخست وزیر سابق این کشور یعنی سیلویو برلوسکونی برمی گشت. در ایتالیا بعد از اینکه گروهی از بازدیدکنندگان شبکه اجتماعی شبکۀ اجتماعی فیس بوک اقدام به انتشار مطالبی علیه برلوسکونی کردند، قانونی جهت مسدود کردن این تارنما تصویب شد.

آلمان

فیلترینگ اینترنت در آلمان بر اساس قانون فدرال صورت می گیرد و در مواردی خاص، دادگاه های این کشور رای به مسدود شدن بعضی تارنماها می دهند. با این حال آلمان کشوری است که مسدودسازی محتوای سیاسی در آن به وفور دیده می شود. نمونه ای از محتوای سیاسی مسدودشده به وسیله آلمان جهت بازدیدکنندگان اینترنت، عبارات و کلیدواژه هایی هستند که به» نفی هلوکاست» مربوط می شوند. بازدیدکنندگان اینترنت در آلمان اغلب نمی توانند به محتوای مقالات و نوشته هایی که به نفی هلوکاست می پردازند دسترسی داشته باشند. در اوایل سال ۲۰۱۰ میلادی نیز یک قانون فدرال جهت مسدودسازی دسترسی به محتوای غیراخلاقی در آلمان به تصویب رسید.

استرالیا

فیلترینگ اینترنت در استرالیا عمدتاً به طرح های ممنوعیت محتوای مجرمانه اینترنتی برمی گردد و دولت فدرال این کشور به واسطه ارائه دهندگان اینترنت دسترسی به بعضی تارنماها را محدود می کند. حزب کارگر استرالیا در سال ۲۰۰۸، طرح اضطراری فیلترینگ اینترنت را جهت تمامی شهروندان معرفی کرد. البته هنوز این طرح کاملا اجرایی نشده هست. نهاد مدیریت ارتباطات و رسانه استرالیا در جهت این طرح لیست سیاهی از تارنماهایی را که محتوای مجرمانه دارند، فراهم کرده و تارنماهایی که در این لیست سیاه قرار می گیرند به ازای هر یک روز فعالیت ۱۱ هزار دلار جریمه می شوند.

و ولی فیلترشده ترین کشورهای دنیا …

این در حالی است که رواج اینستاگرام، تلگرام، شبکۀ اجتماعی فیس بوک و … طی سال های اخیر و اشتیاق مردم از سراسر دنیا جهت عضویت در این شبکه ها دولت ها را با چالشی تازه مواجه کرد. جهت همین ۹ کشور تصمیم گرفتند دسترسی اینستاگرام، تلگرام، شبکۀ اجتماعی فیس بوک و … پرطرفداری نظیر فیس بوک، یوتیوب و توییتر را جهت شهروندانشان مسدود کنند. ایران، چین، ویتنام، پاکستان، لبنان، فلسطین، سوریه، کره شمالی و اریتره تصمیم به قطع طولانی مدت این شبکه ها گرفتند و قطع و وصل فیلترینگ این سرویس ها در کشورهایی نظیر ترکیه، برمه، افغانستان، تونس، کوبا و … هم در جریان ولی موقت بوده است.

چین در سال ۲۰۰۹ دسترسی به فیس بوک، توییتر و یوتیوب را مسدود کرد. فیلترینگ توییتر و شبکۀ اجتماعی فیس بوک در چین بعد از اعتراضات صلح آمیز اقلیت مسلمان چین و انتشار گسترده آن در اینستاگرام، تلگرام، شبکۀ اجتماعی فیس بوک و … شروع شد. چین جهت سرویس های عظیمی نظیر توییتر و شبکۀ اجتماعی فیس بوک و یوتیوب معادل های بومی راه اندازی کرده که با توجه به حضور بیش از ۴۵۰ میلیون کاربر اینترنت در این کشور، طرفداران زیادی هم پیدا کرده اند. در سپتامبر ۲۰۱۳ دولت چین تصمیم گرفت تا دست کم در منطقه آزاد تجاری شانگهای دسترسی به همه سایت های خارجی را باز کند ولی این تصمیم هنوز اجرایی نشده و دسترسی به بسیاری از سایت ها همچنان در چین ممنوع است.

همچنین گزارش های متعددی راجع به فیلتر شدن شبکۀ اجتماعی فیس بوک در ویتنام انتشار یافته هست. شیوه فیلترینگ شبکۀ اجتماعی فیس بوک در ویتنام به گونه ای است که دور زدن آن بسیار ساده است و به همین خاطر بسیاری از شهروندان ویتنامی همچنان از شبکۀ اجتماعی فیس بوک جهت برقراری ارتباط استفاده می کنند. در سپتامبر ۲۰۱۳ قانون جدیدی در ویتنام به تصویب رسید که به موجب آن شهروندان از انتشار محتوا بر ضد دولت در اینستاگرام، تلگرام، شبکۀ اجتماعی فیس بوک و … منع می شوند. از آن وقت تا کنون هنوز بررسی دقیقی انجام نشده تا مشخص شود تصویب این قانون چه تأثیری بر میزان دسترسی به شبکۀ اجتماعی فیس بوک در ویتنام داشته است.

پاکستان نیز در سپتامبر ۲۰۱۲ بعد از انتشار ویدئویی جنجالی راجع به زندگی پیامبر اسلام (ص) و خودداری گوگل از از بین بردن آن ویدئو که به زعم مقامات پاکستانی «توهین به مقدسات مسلمان» محسوب می شد، یوتیوب را فیلتر کرد. بر اساس گزارش های گوگل، فیلترینگ یوتیوب در پاکستان تا ماه مارس ۲۰۱۴ ادامه داشته است.

در میان کشورهایی که از جمله دشمن های اینترنت و اینستاگرام، تلگرام، شبکۀ اجتماعی فیس بوک و … محسوب می شوند، وضعیت کره شمالی به مراتب از دیگر کشورهای سانسورشده پیچیده تر و بغرنج تر است. اینترنت همچنان کالایی خاص و لوکس در کره شمالی محسوب می شود که در دسترس عموم قرار ندارد و از آنجا که زیرساخت ارتباطات در این کشور در انحصار دولت پیونگ یانگ است، شاید بتوان آن را فیلترشده ترین کشور دنیا دانست. دسترسی به همه شبکه ها و سرویس های اجتماعی در کره شمالی مسدود و ممنوع است.

در سال ۲۰۱۱ نیز دو کمپانی بزرگ خدمات دهنده اینترنت در اریتره دسترسی به یوتیوب را مسدود کردند. دولت اریتره همه کمپانی های سرویس دهنده را موظف می کند که از زیرساخت اینترنتی که تحت کنترل کامل دولت است استفاده کنند .اریتره همواره به عنوان یکی از بزرگ ترین سانسورچیان اینترنت در دنیا آشنا می شود.

گردآوری: گروه خبر سیمرغ
seemorgh.com/news
منبع: isna.ir

میزان فیلترشدگی در کشورهای جهان!

واژه های کلیدی: اینترنت پرسرعت | وزارت اطلاعات | کشورهای دیگر | شبکه اجتماعی | انتشار ویدئو | فیلتر کردن | فیلتر شدن | غیراخلاقی | اینترنت | اطلاعات | استفاده