به گزارش گروه اقتصادی گروه تحریریه سایت جوان، نشریه تبیینی‌تحلیلی مسیر، وابسته به دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب، در پیش‌شماره نخست خود، گفت‌ وگویی از عادل پیغامی، معاون پژوهشی دانشگاه امام صادق علیه السلام، راجع به اقتصاد امن و اقتصاد مردمی منتشر کرده است.

پیغامی راجع به جعل کلید واژه اقتصاد امن از سوی رهبر انقلاب اعتقاد دارد: کلیدواژۀ امن، حائز چند شاخصه مهم است: اولاً کاملاً مسئله‌محور است درحالی که هنگامی که به فضای آکادمیک و فضای سیاست‌گذاری و فضای تصمیم‌سازی وارد می‌شویم، می‌بینیم در این سه فضای نخبگانی، مسئله‌محوری بی‌رنگ است ولی در دپارتمان‌های آمریکا (همچون دفتر مطالعات اقتصادی آمریکا) و سایر کشورها، مسئلۀ اقتصاد امن جزو اولویت‌هاست و از پرسشها زنده و پویای آن‌ها به‌شمار می‌رود. شاخصه دوم اینکه این کلمه گسترۀ وسیعی دارد و به‌صورت شبکه‌ای سایر کلیدواژه‌ها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد؛ مانند امنیت انرژی، امنیت درآمد، امنیت سرمایه گذاری، امنیت سیاسی و … و در اصل مانند یک نخ تسبیح عمل می‌کند.

هدف اقتصاد امن، مردم است

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق در رابطه اقتصاد امن و اقتصاد مردمی گفت: نشانه اقتصاد امن، قطعاً مردم هست. بایستی مردم‌سالاری دینی را در عرصۀ اقتصادی وارد کنیم که مهم‌ترین راه رسیدن به اقتصاد امن، نقش‌آفرینی مردم هست. از این جهت، اقتصاد امن و اقتصاد مردمی ارتباط ارگانیکی با یکدیگر دارند. نوع نگاهی که قرآن، انقلاب و قانون اساسی ما به اقتصاد دارد، این‌گونه هست. توانمندسازی بایستی از سوی حکومت، رسانه‌ها و آموزش‌وپرورش اتفاق بیفتد و مردم بازیگر منفعل اقتصادی و مصرف‌زده نباشند.

راهی جز طی کردن مسیر اقتصادهای موفق دنیا نداریم

وی راجع به ارتباط اقتصاد مردمی با سه گانه خصوصی، تعاونی و دولتی بیان داشت: در اندیشۀ اسلامی و حتی ادعا می‌کنم در اندیشۀ عقلای اقتصادی دنیا، این تزاحم‌ها وجود ندارد و رسیده‌اند به این مسئله که اگر می‌خواهیم مردم را مورد توجه قرار دهیم، بایستی بخش خصوصی، تعاونی و دولتی فعالی داشته باشیم. با تقسیم‌کار مناسب و در نظامی که همدیگر را تکمیل کنند، نه اینکه همدیگر را تضعیف یا کوچک کنند و همچنین هرکسی باید در جایگاه خودش باشد. به همین دلیل، اقتصاد مردمی با اشاره به این توصیه در قانون اساسی، خیلی مدرن، کامل و دقیق نوشته شده است است.

پیغامی راجع به تجربه دیگر کشورها اشاره کرد: هنگامی که تاریخ اقتصادی کشورهای موفق را نگاه می‌کنیم، تقریباً در هیچ‌کدام از آن‌ها نمی‌بینیم که از مسیری غیر از مردمی‌سازی اقتصاد و توجه به پرسشها مردم پیش رفته باشند. به تعبیر دیگر، از مسیر درون‌زایی پیش رفته‌اند. جنگ‌های شمال و جنوب آمریکا دقیقاً جهت تأکید بر درون‌زایی، نفی استعمار انگلیس و شکل‌گیری اقتصاد درون‌زاست. انگلستان را در قرن هفدهم و هجدهم اگر ملاحظه بفرمایید، می‌بینید دقیقاً حتی به‌شکلی افراطی، تأکید بر حمایت‌گرایی در اقتصاد و درون‌زایی اقتصادی دارد. آلمان اساساً با شعار ناسیونالیسم اقتصادی پا گرفت و در آن تأکید بر اقتصاد مردمی و تولید ملی جدی است و این نتیجه را داشت که آلمانی که مستعمرۀ انگلیس شده است بود، بعد از ۱۵۰ سال به نقطه‌ای رسیده است که کل اقتصاد اروپا را دنبال خودش می‌کشد. همین مباحثی که در پارلمان آلمان دهۀ چهل و پنجاه قرن نوزدهم دیده می‌شود، در مجلس شورای اسلامی نمی‌بینیم. آن بصیرتی که نمایندگان آن وقت آلمان داشتند، در نمایندگان امروز نمی‌بینیم و همین‌هاست که تفاوت ما و آنها را باعث شده است است.

این استاد اقتصاد راجع به مسیر طی‌شده در کرۀ جنوبی گفت: اگر از دهۀ شصت تا نود را مورد مطالعه قرار دهید، ملاحظه می‌کنید که این کشور دوره‌ای بسیار عمیق و جدی از اقتصاد درون‌زای مردمی را طی کرده است و حتی تک‌تک مردمش نقش‌آفرینی جدی و فرهنگی مناسبی در این دوره داشته‌اند. به‌اندازه‌ای تجارب جهانی این مسئله را اثبات می‌کند که قابل مناقشه نیست که اقتصادهای موفق چه مسیرهایی را طی کرده‌اند. ما هم باید همان مسیر را طی کنیم.

ماهنامه مسیر تلاش دارد مباحث و پرسشها مرتبط با جمهوری اسلامی را در چارچوب عقلانیت انقلابی روایت، تبیین و آسیب‌شناسی کند. این نشریه در پیش‌شماره نخست خود همچنین هندسه تازه تعامل در نظام بین‌الملل و نقش کشور عزیزمان ایران را مورد بررسی و ارزیابی قرار داده است.