شهرداری ها در صدر شرکت های رشوه بگیر

شهرداری ها در صدر شرکت های رشوه بگیر قرار دارد

“رشوه” به عنوان یکی از مصادیق مهم فساد اداری و اقتصادی در دنیا آشنا می شود. جامعه دانشگاهی از “رشوه” به عنوان پدیده شومی نام می برد که مانع مهم اجرای عدالت اجتماعی بوده و به نقل از “آیت الله مکارم شیرازی”، “رشوه” در هر اجتماعی که رواج یابد، شیرازه و نظم زندگی آن دگرگون شده است و ظلم و فساد و بی عدالتی و تبعیض در همه ارکانش گسترش پیدا می کند.

عبارات مهم : شورای شهر تهران – فساد اداری
سه سال پیش شورای اجتماعی کشور با همکاری وزارت ارشاد و دانشگاه پایتخت کشور عزیزمان ایران در تحقیقی با عنوان “پیمایش ملی اوضاع اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی ایران” میزان تجربه و دریافت رشوه در ادارات را اندازه گرفته هست. این پیمایش، چند دستگاه اداری و انتظامی مهم کشور درکنار شهرداری های کل کشور را با یکدیگر مقایسه و مشخص کرده است که در هر کدام از این دستگاه ها چه میزان از شهروندان درخواست رشوه شده است و چند درصد از شهروندان به این پرداخت رشوه پاسخ مثبت داده اند.

براساس این پیمایش که حجم نمونه آن ۸۲ هزار و ۵۰۰ نفر اعلام شده است و جامعه آماری آن کلیه مراکز شهرستان های کشور را دربرمی گیرد، شهرداری ها مقام اول “تجربه درخواست رشوه ازسوی کارکنان دستگاه ها در وقت مراجعه” را در کل کشور به خود اختصاص داده اند و دیگر دستگاه ها و نهادهای رسمی کشور نیز رتبه های بعدی دریافت رشوه را دارند. در این میان به طور میانگین در کل کشور، بیش از ۶۰ درصد از افرادی که در وقت مراجعه به شهرداری از آنها درخواست رشوه شده، به این درخواست پاسخ مثبت داده اند.

هرچند بعضی نهادهای رسمی دیگر نیز براساس این پیماش که بخش های زیادی از آن غیرقابل انتشار هست، پهلو به پهلوی شهرداری می زند، با این وجود این شهرداری ها هستند که در عنوان درخواست رشوه رتبه اول را دارند. حسن عابدی جعفری (مجری طرح سنجش فساد در شهرداری تهران) به ایلنا گفته است: مطالعاتش نشان می دهد شهرداری ها سرلیست فساد در سطح کشور هستند. آنها نه تنها در رشوه بلکه در فساد هم رتبه اول را به خود اختصاص داده اند. همچنین براساس گزارش “سازمان شفافیت بین الملل” جایگاه کشور عزیزمان ایران در رتبه بندی میزان رشوه در میان کشورها به هیچ وجه مناسب نبوده و در بحث فساد اداری نیز کشور ما در پایین این فهرست قرار دارد. عابدی جعفری اعتقاد دارد که این شهرداری ها هستند که نمره کشور را در فساد اینقدر پایین آورده اند و دیگر جایی جهت بحث و مجادله در خصوص وجود فساد سیستماتیک و عمیق در شهرداری ها باقی نمانده هست.

چرا شهرداری ها رتبه اول را در خصوص رشوه کسب کرده اند؟!

غلامرضا انصاری (عضو سابق شورای شهر تهران)، چهار علت را جهت ایجاد رشوه نام می برد. او اعتقاد است: رشوه در شرایطی به وجود می آید که نابرابری اقتصادی، فقدانِ عدالت اجتماعی و توزیعِ ناعادلانه ی ثروت وجود داشته باشد، یعنی دخل و خرج عاملان در بخش های متفاوت همخوانی نداشته و او این امر از علل روانی به وجود آمدن رشوه می داند.

وقتی از این عضو سابق شورای شهر پرسیدیم، علت وجود این فساد سیستماتیک و رواج رشوه در شهرداری چیست؟، بحران را از مقیاس شهرداری تسری داده و راجع به دلایل وجود رشوه در کل کشور گفت: ایجاد پدیده و واقعه شوم رشوه به شرکت اداری کشور برمی گردد، هر میزان که برخورد قاطع و قانونی با پدیده رشوه پذیر صورت نگیرد، امکان تسری رشوه در سطوح پایین تر بسیار زیاد خواهد بود.

عضو سابق شورای شهر تهران، نبود توسعه همه جانبه، بی توجهی به اخلاق و نبود نظارت را جزو علل ایجاد پدیده رشوه خوانده و از وجود یک بیماری در عرصه نظارت خبر داده و ادامه داد: باید امنیت نظارت را زیاد کردن دهیم، جهت مثال هنگامی که در ایرانشهر آن اتفاق (تجاوز به دختران) رخ داد، یک صورت آشنا شده است این آسیب را علنی کرد. ولی هنگامی که با افشاکننده این فساد برخورد می شود، دیگر چه انتظاری دارید؟ این یک بیماری در عرصه ی نظارت هست. شرکت های نظارتی فراوانی در کشور وجود دارند، ولی تعداد این شرکت ها آنقدر زیاد است که تبدیل به ضدخود شده است اند.

انصاری، راه حل را در زیاد کردن نظارت عام و مردمی می داند و اعتقاد است: نظارت مردمی در کنار نظارت سازمانی فقط می تواند به این شرایط آخر دهد.

اصغر سلیمی (سخنگوی کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس) هم اعتقاد است: علت مهم وجود فساد در شهرداری ها، نبودِ نظارت کافی هست. راهکارهای نظارتی جهت شهرداری پایتخت کشور عزیزمان ایران کافی نبوده است و سیستم نظارتِ مجلس و قوه قضائیه هم نتوانستند جهت شهرداری ها راه حلی پیدا کنند. شوراها هم که وظیفه نظارتی دارند از بعد وظیفه ارزش به خوبی برنیامده اند.

با این حال علیرضا آقایی (دبیر ستاد سلامت اداری شهرداری تهران)، منبع ایجاد پدیده رشوه و به دنبال آن فساد در شهرداری ها را نحوه درآمدزایی این شرکت می داند. امری که بسیاری از کارشناسان شهری روی آن صحه گذاشته اند. یعنی از زمانی که شهرداری جهت کسب درآمد مجبور شد به دنبال تخلف و مچگیری از مردم برود، مسئله شروع شد. در اینجا مورد نیاز است کمی به عقب برگردیم شهرداری ها درسال ۱۳۶۲ براساس قانون، خودکفا شده است و دست ارزش در جیب خودشان رفت. در حقیقت از آنجا که هیچ برنامه ای جهت درآمدزایی پایدار وجود نداشت، شهرداری مجبور شد به تنهایی و بدون هیچ برنامه ای، خرج خود را درآورد و در نهایت وادار شد شهر را از راه فروش تخلف و املاک و دارایی اش اداره کند. یعنی هر چقدر بی قانونی بیشتر، درآمد شهرداری هم بیشتر.

به گفته آقایی، همین امر سرآغاز افزایشِ فساد در شهرداری ها شد. امروز شاهد هستیم که این شرکت کماکان سرلیست فساد در کشور باقی مانده است.

حسن عابدی جعفری (مجری طرح سنجش فساد در شهرداری تهران) هم اعتقاد است: تا زمانی که نحوه درآمدزایی در شهرداری عوض کردن نکند، نمی توان به صورت عمقی شرایط این نهاد عوض کردن داد.

شهرداری جهت عوض کردن رویکرد در نحوه درآمدزایی، چشم انتظار لایحه درآمد پایدار و سهمش در میزان مالیات بر ارزش افزوده هست. ولی ۳۴ سال از تاریخی که دولت موظف شد، لایحه خودکفایی مالی را جهت تصویب به مجلس ارائه دهد، گذشته است و براساس سند تحویل و تحول شهرداری پایتخت کشور عزیزمان ایران هنوز بیش از ۷۰ درصد منابع شهرداری از راه تراکم فروشی، شهرفروشی و دیگر منابع درآمد ناپایدار تامین می شود. بر این اساس چطور می توان روی عملکرد سازمانی که به «حیاط خلوت تخلفات» معروف هست، نور انداخت؟ آنهم زمانی که منبع مهم در آمدش به قول عابدی جعفری بی قانونی است.

با این حال نقش نظارت را نمی توان نادیده گرفت، شورای شهر نهاد ناظر بر شهرداری هاست و شهرداری وظیفه دارد در برابر این نهاد پاسخگو باشد، ولی “چرا با گذشت ۲۰ سال هنوز نتوانسته به وظیفه خود به پایبند باشد و شهرداری را از سرلیست فساد خارج کند؟” بسیاری، علت را در این می دانند که شورا و شهرداری دست در یک جیب دارند، یعنی بودجه شورا از جیب شهرداری تامین می شود و منافعشان درهم گره خورده هست. زمانی که واژه “رشوه” و “فساد” در کنار نهاد “شهرداری” قرار می گیرد، نمی توان یک شخص یا نهاد خاص را مقصر آشنا بلکه خیل عظیمی از ذینفعان و ذی نفوذان از شهرداری سابق گرفته تا رسانه ها، نهادهای نظارتی، کارکنان شهرداری و حنی مردم در این میان نقش دارند.

گردآوری: گروه خبر سیمرغ
seemorgh.com/news
منبع: ilna.ir

شهرداری ها در صدر شرکت های رشوه بگیر

واژه های کلیدی: شورای شهر تهران | فساد اداری | شورای شهر | درآمدزایی | شهرداری | دستگاه | تهران | ایران