صنعت و کشت گیاه های دارویی،امروزه به یکی از فعالیت های اقتصادی بسیار سود آور و با ارزش افزوده بالا مُبَدَل شده است که متاسفانه در کشور کشور عزیزمان ایران از این فرصتِ سودآور در سایه بعضی غفلت ها،فرصت سوزی ها و کم توجهی ها،آنچنان که انتظار می رود بهره برداری نمی شود.

به گزارش خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی گروه تحریریه سایت جوان،بنابر ارزیابی های انجام شده است و گزارشات موجود،گرایش و میل به به استفاده از گیاه های دارویی در سالیان اخیر در اقصی نقاط دنیا و بخصوص کشورهای توسعه یافته با رشد و زیاد کردن هر چه بیشتری همراه شده است و به تبع فُزونی ضریب تقاضا، درآمدزایی و سودآوری حاصل از کشت و تولید چنین محصولاتی بیش از پیش ارتقا یافته است.

یکی از الزامات کشت گیاه های دارویی به شاخصه های طبیعی و جغرافیایی مورد نیاز و مساعد جهت تولید و عرضه این گیاه های معطوف می شود،ضرورتی که کشور پهناور کشور عزیزمان ایران با محیط زیست و شاخصه های اقلیمی کم نظیرِ خود،بستری مناسب جهت چنین فعالیت هایی محسوب می شود،عرصه ای که در صورت اتخاذ تدابیر و برنامه ریزی موثر و اصولی به درآمدزایی بالا،رشد صادرات غیر نفتی، جلوگیری از خروج ارز و اشتغالزایی هر چه زیاد مُنتهی خواهد شد.

چرا سهم کشور عزیزمان ایران از تجارت جهانی ۱۰۰ میلیارد دلاری گیاه های دارویی ناچیز است؟

اگر در دهه های نه چندان دور گذشته،پیش نیاز مهم و اساسی کشت گیاه های دارویی،صرفاً به موقعیت جغرافیایی،طبیعی و اقلیمیِ مناسب خلاصه می شد ولی امروزه در سایه فناوری ها و پژوهش های بسیار،کشت گلخانه ای این گیاه های در بسیاری از کشورهای توسعه یافته دنیا همچون فرانسه وآلمان با جدیت دنبال می شود و به عرصه ای جهت کسب درآمدهای آنچنانی تبدیل شده است است.

با این اوصاف،در کشور ایران،علی رغم برخورداری از استعداد ها و محیط زیست مناسب کشت گیاه دارویی،متاسفانه شاهد هرز رفتن وقت های بسیاری در این زمینه هستیم.

بنابر مطالعات انجام شده،تاکنون قریب به ۸ هزار و ۵۰۰ گونه گیاهی در کشور عزیزمان ایران شناسایی شده است که حدود ۲ هزار و ۳۰۰ گونه از این گیاه های از توانایی و شاخصه های درمانی و دارویی برخوردار هستند.

متاسفانه در این حوزه نیز خام فروشی،سایه سنگین و شوم خود را بر این عرصه انداخته و بِسانِ دیگر منابع موجود در کشور همچون معادن و نفت،خام فروشی و عدم توجه به ارزش افزوده بر دیگر وُجوهِ فعالیت در عرصه گیاه های دارویی غالب شده است است.

گیاهان دارویی | داروهای گیاهی | صادرات | ایرانی | اقتصادی | طبیعی | تجارت | ایران | فعالیت | دارویی

آنچنان که گزارش شرکت خواربار و کشاورزی شرکت ملل متحد ( فائو ) نشان می دهد ارزش تجارت گیاه های دارویی در سطح جهان حدود ۱۰۰ میلیارد دلار است که این رقم و عدد ظرف ۳۰ سال آینده به ۵ تریلیون دلار در سال،ارتقاء پیدا خواهد کرد.

با وجود برخورداری کشور عزیزمان ایران از ۱۱ اقلیم موجود در جهان(از مجموع ۱۳ اقلیم شناسایی شده)،شوربختانه سهم ناچیزی را از این تجارت پرسود از آن خود کرده و تنها ۶۰۰ میلیون دلار در سال سودآوری ،نصیب کشور عزیزمان ایران می شود که ۴۵۰ میلیون دلار از این عدد،منحصرا به فروش و صادارت زعفران معطوف می شود.

عدم توانایی در فَرآوری گیاه های دارویی مسئله مهم فعالیت در این عرصه به شمار می رود

چندی پیش محمد باقر رضایی(رئیس اتحادیه انجمن های علمی گیاه های دارویی) در گفت و گویی با رسانه ها،ضمن اشاره به لزوم توجه هر چه زیاد به عنوان فرآوری گیاه های دارویی گفت:در صورت حصول فرآوری مطلوب،علاوه بر ارزش افزوده هر چه زیاد شاهد توسعه و زیاد کردن ضریب اشتغالزایی نیز خواهیم بود.

وی اعتقاد است،با فرآوری حرفه ای و تخصصی،قادر خواهیم بود نسبت به جذب سرمایه گذاری هر چه زیاد در این عرصه موفق تر عمل کنیم و این مهم،زمانی محقق می شود که شاهد پیوند نیرومند تر مراکز دانشگاهی و پژوهشی با چنین فعالیت هایی باشیم.

حسن تقوی گل سفیدی،کارشناس و متخصص گیاه های دارویی در غرب استان پایتخت کشور عزیزمان ایران در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی،در ارتباط با زمینه ها و ظرفیت های موجود در این عرصه جهت توسعه اقتصادی کشور و رشد صادرات غیر نفتی اظهار کرد:در شرایطی که تقاضای بسیار بالایی در کشورهای دنیا جهت خرید و تهیه گیاه های دارویی و همچنین داروهای گیاهی، جاری و ساری است،برنامه ریزی در این عرصه،آن هم با توجه به شاخصه های خاصِ طبیعی و جغرافیایی کشور عزیزمان ایران و همچنین تاریخچه قدیمی و کهن طب گیاهی،ضرورتی است که نباید نادیده انگاشته شود و هرگونه غفلت در این عرصه به مثابه وقت سوزی خواهد بود.

وی افزود:در بسیاری از مناطق و شهرهای کشور عزیزمان ایران همچون لرستان،خراسان جنوبی و حتی قزوین(در سالیان اخیر)فرصت ها و زمینه های قابل توجهی جهت فعالیت در عرصه تولید و کشت گیاه های دارویی وجود دارد که به تبع با برنامه ریزی اصولی می تواند به صادرات مطلوب،اشتغالزایی کثیر و ارزآوری قابل توجه منتهی شود.

چرا سهم کشور عزیزمان ایران از تجارت جهانی ۱۰۰ میلیارد دلاری گیاه های دارویی ناچیز است؟

تقوی مطرح کرد:در شرایطی که رویکرد و استراتژی مهم کشور بر پایه و ریل اقتصاد مقاومتی، تعریف و طراحی شده،عرصه تولید و کشت گیاه های دارویی و سپس داروهای گیاهی،فضا و بستری مناسب جهت اجرای چنین سیاست هایی به شمار می رود لیکن هم استعداد داخلی و بومی آن موجود است و هم اتکای آن ، به منابع غیر نفتی است که همین دو شاخصه جهت توجه مضاعف به این عرصه حجت را جهت عزم فعالیت مضاعف در این حوزه تمام می کند.

کارشناس و متخصص حوزه گیاه های دارویی در غرب استان پایتخت کشور عزیزمان ایران در پاسخ به پرسش خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی،مبنی بر تفاوت بین گیاه های دارویی و داروهای گیاهی گفت:گیاه دارویی به محصولی گفته می شود که به مجرد استفاده از آن و یا ترکیب آن با دیگر گیاه های دارویی می توان از فواید آن بهره مند شد ولی داروهای گیاهی ترکیب و امتزاجی از دو یا چندین گیاه دارویی است که بعضا با فرآوری بر روی آن ، کشور تولید کننده قادر خواهد بود به درآمدزایی و اشتغالزایی و صادرات قابل توجهی نائل شود.

وی افزود:ما نیز با فرآوری بر روی گیاهانی روغنی همچون آنغوزه (که عموما از دو کشور آلمان و ترکیه صادر می شود ) قادر خواهیم بود از گیاه مذکور و صادرات آن به ارز آوری قابل توجهی نائل شویم.

تقوی بیان کرد: امروزه گیاهی همچون اسطوخودوس که از گونه های بسیار پرطرفدار ، مهم و با فواید چندگانه در دنیا و بخصوص اروپا به شمار می رود در بسیاری از مزارع کشور عزیزمان ایران کشت و تولید می شود که این می تواند فرصتی خاص جهت کشور عزیزمان ایران محسوب شود،مشروط بر اینکه فرآوری مورد نیاز بر روی آن در بخش های گوناگون اعمال و لحاظ شود که حصول این امر مستلزم دانش و پیوند تولیدکنندگان با مراکز علمی و پژوهشی و البته گام برداشتن محققان با نشانه رشد و توسعه علمی در این عرصه است.

گیاهان دارویی | داروهای گیاهی | صادرات | ایرانی | اقتصادی | طبیعی | تجارت | ایران | فعالیت | دارویی

کارشناس و متخصص داروهای گیاهی در غرب استان پایتخت کشور عزیزمان ایران گفت:در حال حاضر یک ظرفیت چند میلیون نفری از تقاضا در استان پایتخت کشور عزیزمان ایران وجود دارد و با توجه به اینکه گیاه های دارویی باید در مناطقی خاص و با شاخصه هایی همچون تردد حداقلی،سطح سرب بسیار پایین،کِشت شوند،برخی مناطق همچون شهرستان ملارد و منطقه اختر آباد به علت پهنه و عرصه وسیع طبیعی و جغرافیایی،مکان و محدوده مناسبی جهت تولید و کشت گیاه های اینچنینی به شمار می رود.

وی افزود:گیاهان دارویی یکی از شاخصه ها و به تعبیری شناسنامه کشور کشور عزیزمان ایران زمین به شمار می روند و در شرایطی که بسیاری از کشورهای اروپایی با اتکای به کشت گلخانه ای اقدام به تولید و عرضه این گیاه های می کنند،متاسفانه در سالیان اخیر در کشور کشور عزیزمان ایران ،بسیاری از مراکز کشت و تولید این گیاه های و عوامل فعال دراین عرصه به فعالیت خود خاتمه داده اند لیکن با پیچیدگی ها و مشکلات اقتصادی بسیاری جهت فعالیت عادی و طبیعی مواجه شده است اند.

تقوی در خاتمه یادآوری کرد:امید آن می رود با عزمی جدی تر و همتی عالی تر در جهت توسعه و پیشرفت در این حوزه گام برداریم که قطعا حصول موفقیت در این عرصه با توفیقات اقتصادی بسیاری همراه خواهد بود و اساسا با مصرف بسیاری از این گیاه های همچون رازیانه که جزء گیاهانی با تقاضای بسیار بالا در اروپا محسوب می شوند در سبد خانوارهای ایرانی می توان از منافع آن جهت بهداشت و سلامت مطلوب تر نیز بهره مند شد که با توجه به محوریت اقتصادی این گفت و گو از ورود به آن در این مجال پرهیز می کنیم.

گزارش: ناصر رمضانی