اقدامات اولیه جهت درمان سوختگی چیست؟

درمان سوختگی و اقدمات اولیه مربوط به آن را بدانید

سوختگی ها بر اساس اندازه و عمق سوختگی طبقه بندی می شوند.در سوختگی های درجه اول یا سطحی، فقط لایه اپیدرم Epiderm پوست درگیر می شود. در این سطح اپیدرم قرمز و بدون تشکیل تاول هست. نشانه های آن درد، قرمزی و رنگ پریدگی است و بافت و پوست سالم می ماند.

* اپیدرم یا روپوست Epidermis :سطحی ترین لایه پوست است و تقریباً تمام سطح بدن را می پوشاند.

اقدامات اولیه جهت درمان سوختگی چیست؟

سوختگی های درجه دوم نیز لایه اپیدرم پوست را تخریب می کنند و لایه درم* Dermis دچار تورم زیر جلدی و درد می شود. علائم و نشانه های آن نیز درد، تاول، قرمزی، سفید شدن با فشار و سفت شدن بافت هست. در سوختگی های درجه سوم نیز همه لایه های پوست تخریب می شوند. بافت های چربی، عضله، اعصاب، خون و استخوان نیز ممکن است درگیر شوند.

* درم Dermis : لایه مهم دوم درم نامیده می شود.

سوختگی حرارتی مرسوم ترین نوع سوختگی است که ناشی از تماس پوست با حرارت بالا مانند بخار، آب جوش، آتش و… است .در سوختگی های الکتریکی جریان با ولتاژ کم (متناوب) یا ولتاژ بالا (مستقیم یا متناوب) می تواند باعث بروز سوختگی الکتریکی شود. این سوانح در نتیجه تماس با جریان الکتریکی اعم از قرار دادن یک شی در پریز یا گاز زدن یا کشیدن سیم رابط وسایل برقی ایجاد می شود. در سوختگی های شیمیایی نیز اسیدها و بازها باعث سوختگی های شیمیایی می شوند. معمولا بازها نسبت به اسیدها صدمات شدیدتری را به وجود می آورند. عوامل اسید و باز مشمول بر شوینده های خانگی و ترکیبات صنعتی هستند.

اولین اقدام بعد از بروز سوختگی ها

 وقتی فردی دچار سوختگی می شود، کارها اولیه که جهت درمان وی انجام می شود، بسیار در روند اصلاح تاثیر گذار خواهند بود. در این مقاله به بعضی کارها اولیه اشاره می کنیم.

اگر موضع سوخته در محل زیر لباس باشد، ابتدا اقدام به بیرون آوردن لباس کنید، ولی توصیه بسیار مهم اینجا است: در صورتی که سوختگی به حدی شدید است که پارچه لباس به پوست بدن چسبیده، هرگز با کشیدن پارچه تلاش در جدا کردن لباس از سوختگی نکنید، بلکه پارچه را دور تا دور سوختگی با قیچی بریده یا با همان لباس مرحله پایین آوردن دما با آب سرد را انجام داده و در نخستین وقت به دکتر مراجعه کنید.

به هنگام ایجاد سوختگی جهت کم کردن ضایعات آن از مالیدن هرگونه روغن و یا کره بپرهیزید. چربی، گرمای سوختگی را در پوست نگه داشته و شدت سوختگی را زیاد می کند. کاربرد پمادها و لوسیون های مخصوص تنها در سوختگی درجه اول می تواند موثر و بافایده واقع شود.

محل سوختگی حاصل از مایعات داغ (مانند آب جوش، آب باتری ماشین، سوپ و …) را بلافاصله با آب سرد (نه آب یخ) بشویید. به این ترتیب در صورتی که حرارت بالای مایع داغ باعث سوختگی شده است باشد، با این کار دمای پوست سوخته پایین آمده و در سوختگی ناشی از تماس با محلول های اسیدی و یا بازی، جریان آب باعث رقیق شدن ماده و از بین رفتن ادامه تاثیرات حاصل از آن می شود.

پوستی که دچار سوختگی شده است بهتر است با پانسمان پوشانده شود؛ لیکن سدی که مانع ورود میکروب ها به داخل بدن هست، شکسته شده است و همچنین این پانسمان ها بهتر است روزانه تعویض شوند و سیر اصلاح زخم به صورت روزانه از سوی دکتر رویت شود تا در مواردی که نیاز به مصرف آنتی بیوتیک موضعی یا اینکه نیاز به جراحی هست، مشخص شود. در سوختگی های سطحی و کوچک در صورتی که هر گونه علائمی از عوض کردن شکل زخم، التهاب، تورم، درد شدید یا تب ایجاد شود، بهتر است بیمار تحت نظر دکتر متخصص ادامه درمان را پیگیری کند.

زخم سوختگی جهت اصلاح علائم بهتر است چرب نگه داشته شود، ولی به یاد داشته باشید هیچ پماد و داروی موضعی وجود ندارد که جای سوختگی را از بین ببرد یا مانع ایجاد جوشگاه سوختگی شود. به طور جدی از تبلیغات بی مورد بعضی داروها باید جلوگیری کرد. در واقع، درمان یک زخم سوخته فقط از سوی دکتر متخصص ممکن است. در طول وقت اصلاح زخم سوخته نیز بهتر است از نظر تغذیه ای رژیم پر پروتئین و پر کالری و همچنین حاوی مقادیر بالای ویتامین C مصرف شود که باعث تسریع در التیام زخم سوختگی می شود. خود تاول ها به عنوان پانسمان بیولوژیک از منطقه سوخته محافظت می کنند، ولی در مواردی که تاول خونی شود یا روی مفاصل بزرگ باشد یا عامل سوختگی، مواد شیمیایی باشند، بهتر است تاول ها ترکانده شوند و پوست سوخته پانسمان شود.

بایدها و نبایدهای سوختگی

بنابر اعلام روابط عمومی جمعیت حمایت از بیماران سوخته، نباید در محل سوختگی شدید از پماد، کره، یخ، دارو، خمیردندان، کرم، اسپری های روغنی یا هر گونه درمان خانگی استفاده کرد.

به محل سوختگی فوت نکنید یا به سمت آن سرفه نکنید و نفس نکشید. همچنین نباید تاول های سوختگی یا پوست های آسیب دیده روی آن را دستکاری کرد. لباس ها یا پارچه ای که به محل سوختگی چسبیده را به زورجدا نکنید. نباید به کسی که دچارسوختگی شدید شده است از راه دهان مایعات یا خوراکی داد.سوختگی بسیار شدید را در آب خیلی سرد قرار ندهید؛ چون این کار می تواند باعث ایجاد شوک در فرد شود.

مردم باید مراقب باشند زیر سر کسی که احتمال سوختگی مجاری تنفسی دارد بالش قرار ندهند؛ لیکن این کار ممکن است باعث بسته شدن راه تنفس او شود.

گردآوری: گروه سلامت سیمرغ
seemorgh.com/health
منبع: isna.ir

واژه های کلیدی: درمان خانگی | پانسمان | شیمیایی | الکتریکی | سوختگی | پارچه | صورتی | سوختگی