دکترمحمد ثقه الاسلامی فوق تخصص خون وسرطان شناسی در این زمینه توضیحاتی ارائه می دهند.پلاکت ها دسته ای از سلول های خونی هستند که بااهمیت ترین نقش را در فرایند انعقاد خون ایفا می کنند .این سلول ها مانند گلبول های سفید و قرمز و دیگر سلول های خونی درمغز استخوان خون ساز تولید و سپس در گردش خون آزاد می شود . به طورطبیعی تعداد آن ها در فرد بالغ بین ۱۵۰۰۰۰ تا ۴۵۰۰۰۰ عدد در هرمیکرولیترازحجم خون است .

عبارات مهم : حاملگی – طبیعی
انعقاد خون فرایندی است که با ایجاد لخته ازخون ریزی جلوگیری می کند. هر وقت آسیبی به جداررگ ها وارد شود ونشت خون از محل آسیب دیده اتفاق بیفتد، پلاکت ها درآن محل تجمع ومجموعه فعالیت هایی را شروع می کنند که حاصل آن تشکیل لخته درمحل آسیب دیده و جلوگیری از خون ریزی است . به بیان دیگر اولین مرحله در تشکیل لخته، حاصل عملکرد پلاکت هاست.

اختلال درفرایند انعقادخون

چنان چه تعداد پلاکت ها کم کردن یابد یا عملکرد طبیعی آن ها مختل شود، فرایند تشکیل لخته دچار اشکال می شود و توانایی بیماربرای کنترل خون ریزی احتمالی کم کردن می یابد.

در موارد شدید کم کردن تعداد پلاکت ها یا اختلال شدید درعملکرد آن ها، ممکن است حتی خون ریزی خود به خودی بدون ارتباط با ضربه هم رخ دهد.

علت زیاد کردن یا کم کردن پلاکت ها در خون چیست؟

افزایش تعداد پلاکت ها

از سوی دیگر زیاد کردن شمارش پلاکت ها یا زیاد کردن فعالیت آن ها، می تواند زمینه ساز ایجاد لخته به صورت غیر طبیعی و مرضی باشد . ایجاد لخته به صورت غیر طبیعی در عروق که به اصطلاح ترومبوز گفته می شود، بسته به رگ درگیر می تواند اختلالات عملکردی در ارگان های حیاتی مانند قلب، مغز، کلیه ها و ریه ها ایجاد کند و در مواردی به فوت آنی منجرشود .

علت کم کردن تعداد پلاکت ها

کاهش شمارش پلاکت ها در موارد زیر اتفاق می افتد

– هرگونه اختلال در تولید پلاکت ها در مغز استخوان : این مسئله می تواند ناشی ازعفونت ها، بدخیمی ها، داروها و درمواردی فعال شدن غیرطبیعی سیستم ایمنی بدن علیه بافت های خودی باشد که به آن خود ایمنی اطلاق می شود .

– انباشته شدن پلاکت ها درطحال بزرگ شده است به علل متفاوت از جمله بیماری های کبدی

–افزایش غیر طبیعی تخریب پلاکت ها درگردش خون که می تواند به علل متفاوت از جمله عفونت ها ، مصرف داروها ونیز خود ایمنی بروز کند .

کاهش شمارش پلاکت ها درحاملگی

اساسا می تواند یک مناسبت کاملا معمول و طبیعی باشد، لیکن در حاملگی حجم خون زیاد کردن می یابد لذا شمارش پلاکت ها به طور نسبی کم کردن نشان می دهد. درواقع ممکن است کاهش شمارش پلاکت ها در حاملگی تا حد ۱۱۵۰۰۰ نیز کاملا طبیعی تلقی شود.

البته باید توجه کرد که این کم کردن تعداد پلاکت ها در صورتی طبیعی است که دیگر رده های سلولی خونی نیز طبیعی باشند و هیچ گونه اختلال ساختاری در عملکرد ارگان ها مانند کبد وکلیه وجود نداشته باشد.

باید توجه داشت که بسیاری ازبیماری های مهم وخطرناک همراه با حاملگی از جمله مسمومیت حاملگی ( پره اکلامپسی و اکلامپسی ) نیز می تواند با کم کردن شمارش پلاکت ها همراه باشد .

افزایش یا کم کردن پلاکت ها دلایل مختلفی دارد و هر لحظه هم مسئله خطرناکی نیست. بااهمیت ترین علت زیاد کردن یا کم کردن پلاکت های خون را بدانید.

علت زیاد کردن تعداد پلاکت ها

افزایش شمارش پلاکت ها ممکن است در موارد زیر رخ دهد

– زیاد کردن شمارش پلاکت ها درپاسخ به عفونت، التهاب یا کمبود آهن در بدن که به آن زیاد کردن واکنشی شمارش پلاکت اطلاق می شود .

– افزایش تولید پلاکت ها درمغزاستخوان خون ساز که در بعضی بیماری های بدخیم وخوش خیم اتفاق می افتد .

باور نادرست در مورد پلاکت ها

بر خلاف اعتقاد بسیاری از مردم، کم کردن یا زیاد کردن شمارش پلاکت ها هیچ گونه ارتباطی با عواملی مانند تغذیه و عادات غذایی، ورزش،فعالیت های شغلی وسبک زندگی ندارد. همچنین درافرادی که دچار زیاد کردن یا کم کردن پلاکت شده است اند، عوض کردن رژیم غذایی یا استفاده از بعضی گیاه های خاص مانند شبدر و یونجه ،هیچ گونه نقشی در اصلاح آن ندارد .

افزایش یا کم کردن شمارش پلاکتی در موارد خفیف ومتوسط، خطرات آنی و فوری جهت بیمار ایجاد نمی کند و ارتباطی با مشکلاتی نظیر بی حالی و خستگی ندارد. مهم آن است که علت زیاد کردن یا کم کردن به وسیله دکتر فوق تخصص خون و سرطان بررسی و در صورت ضرورت، کارها درمانی انجام شود یا این که بیمار فقط تحت نظر قرار گیرد.

اگر می خواهید زیاد بدانید : ۹ علامت سرطان خون را بشناسید

اگر می خواهید زیاد بدانید : چگونه پلاکت خون را بالا ببریم؟

اگر می خواهید زیاد بدانید : گروه خونی شما چیست و در معرض کدام امراض قرار دارید؟

گردآوری : گروه سلامت گروه تحریریه سایت
seemorgh.com/health
منبع : khorasannews.com