چرا بعضی موسیقی ها را بارها و بارها گوش می دهیم؟

علت گوش دادن به موسیقی ها تکراری چیست؟

بیش از ۹۰ درصد زمانی که موسیقی گوش می دهیم، به شنیدن موزیک های تکراری، اختصاص داده می شود. گاهی حتی موسیقی هایی را هم که دوست نداریم بعد از چند بار گوش دادن، اندک اندک می پسندیم ولی چه چیزی باعث می شود وقت زیادی را به شنیدن موسیقی های تکراری اختصاص دهیم؟ تکرار صداها چه تاثیرات روان شناسانه ای بر ما دارد؟ آیا به بعضی از موزیک ها در مرحله اول بی علاقه و سپس علاقه مند می شویم؟ آن چه در ادامه می خوانید، به طور خلاصه به این پرسش ها پاسخ می دهد.

عبارات مهم : دانشگاه – موسیقی

موسیقی و اصلاح توانایی پردازش با جادوی تکرار

تکرار، عمل راحت ای است که می تواند مثل یک عامل جادویی باعث موسیقایی شدن شود. روان شناسان دریافته اند انسان چیزهایی را ترجیح می دهد که قبلا تجربه کرده است. از زمانی به این واقعیت پی برده ایم که رابرت زایونس در سال ۱۹۶۰ جهت نخستین بار تأثیر نمایش محض را اثبات کرد.در آزمایش او، افراد بعد از دو یا سه بار دیدن یا شنیدن یک چیز (یک مثلث، یک تصویر یا یک آهنگ) زیاد از آن خوش ارزش آمده بود حتی هنگامی که از مواجهه قبلی با آن آگاه نبودند.

در واقع هنگامی که افراد چیزی را که قبلا با آن مواجه شده است اند، راحت تر درک می کنند، توانایی اصلاح یافته ارزش در پردازش آن را به تجربه قبلی ارزش نسبت نمی دهند بلکه به اشتباه فکر می کنند خود شیء یا صدا خاصیتی داشته است که باعث شده است راحت تر درکش کنند. به جای این که فکر کنند “این مثلث را قبلا دیده ام، به خاطر همین آن را می شناسم”، این طور فکر می کنند “آره! از این مثلث خوشم می آید، باعث می شود احساس باهوش بودن بکنم”. این تأثیر، شنیدن موسیقی را هم دربرمی گیرد ولی شواهدی یافته شده است که نشان می دهند چیزی فراتر از تأثیر نمایش محض، نقش مخصوص تکرار در موسیقی را هدایت می کند. فرهنگ ها در سرتاسر جهان، موسیقی های تکرار شونده می سازند. برونو نتل، موسیقی شناس دانشگاه ایلینوی آمریکا، تکرارشوندگی را یکی از معدود شاخصه های جهانی موسیقایی می داند که از مشخصه های موسیقی در سرتاسر دنیا است. محبوب ترین موزیک هایی که از رادیوهای آمریکا پخش می شود، زیاد دارای یک گروه هم سرا هستند که یک ترانه را چندین بار اجرا می کنند و مردم به این ترانه های تکرارشده، چندین بار گوش می دهند.

دیویدهیوران، موسیقی شناس دانشگاه ایالت اوهایو برآورد کرده است افراد در طول بیش از ۹۰ درصد زمانی که به موسیقی گوش می دهند، در واقع به قطعه هایی گوش می دهند که قبلا هم گوش داده اند. اگر به دفعات کافی به موزیک هایی که از حفظ هستیم گوش نداده باشیم، توی سرمان دوباره و دوباره می چرخند. خلاصه این که تکرار، چه واقعی و چه ذهنی، یکی از شاخصه های بسیار متداول موسیقی هست. در واقع تکرار، پیوند بسیار محکمی با موسیقایی بودن دارد به طوری که با به کارگیری آن می توان مواد ظاهرا غیرموسیقایی را به موزیک تبدیل کرد.

چرا بعضی موسیقی ها را بارها و بارها گوش می دهیم؟

گوش دادن با همکاری خلاقانه

دیانا دویچ، روان شناس دانشگاه کالیفرنیا جهت ادعاهای مطرح شده، مصداقی قدرتمند کشف کرد. او به این نتیجه رسید که گفتارآوازپنداری در واقع یک خطای ادراکی است و این گونه رخ می دهد که ابتدا یک جمله به طور عادی خوانده و سپس یک قسمت چند کلمه ای از این جمله، چندین بار پشت سرهم تکرار می شود. در آخر، صدای ضبط شده است اولیه به طور کامل و مانند سخن گفتن عادی دوباره پخش می شود. هنگامی که شنونده عبارت تکرارشده را می شنود، به نظرش گوینده ناگهان می زند زیر آواز. گفتارآوازپنداری نشان می دهد که دنباله یکسانی از صداها هم می تواند مانند سخن گفتن به نظر برسد مثل آهنگ؛ تنها بستگی به این دارد که تکرار شده است باشد یا نه. در واقع تکرار می تواند در مدار ادراکی شما نوعی عوض کردن مسیر ایجاد کند که باعث شود بخشی از صدا را به صورت موسیقی بشنوید. این خطای ادراکی نشان می دهد موسیقایی شنیدن به چه معناست.

موسیقایی شنیدن توجه شما را از معنای کلمه ها منحرف و در عوض به شیوه خوانش (الگوهای زیر و بمی صدا) و ضرباهنگ آن ها (الگوی طول وقت های کوتاه و طولانی) جلب و حتی شما را دعوت می کند که به همراه آن زمزمه کنید یا ضرب بگیرید. در واقع بخشی از گوش دادن به یک موسیقی، به معنای همکاری خلاقانه در آن هست. تکرار، کلید این وجه مشارکتی از موسیقی است.

پدیده اشباع معنایی

برای این که بفهمید این فرایند چگونه عمل می کند، این تکنیک را به کار بگیرید. از یکی از دوستان خود بخواهید یک کلمه گزینش کند، به طور مثال قاشق و آن را چند دقیقه پشت سر هم برایتان تکرار کند. پس از مدتی به تدریج یک جدایی عجیب و غیرمعمول بین صداها و معنی آن ها تجربه می کنید. این پدیده اثرِ اشباع معنایی نام دارد.هرچه کلمه از معنای خود دورتر می شود، جنبه های آوایی آن به نحوه عجیبی برجسته تر می شود. به طور مثال شیوه به خصوص تلفظ آن، تکرار حرف قاف در آن، ترکیب دو حرف قاف و شین و غیره.

عمل راحت تکرار، شیوه گوش دادن جدیدی را ممکن می سازد که در آن، مواجهه مستقیم تری با شاخصه های حسی خود کلمه به وجود می آید. کالوس پریِرای روان شناس و همکارانش نشان داده اند هنگامی که به موسیقی هایی گوش می دهیم که برایمان آشنا هستند، فارغ از این که از آن ها خوش مان بیاید یا نه، ناحیه های احساسی مغزمان فعالیت بیشتری از خود نشان می دهند، حتی تکرارهای ناخواسته و کاملا خلاف ترجیحات موسیقایی ما هم قدرتمند هستند. به همین علت است که موسیقی هایی که از آن ها بیزاریم ولی بارها آن ها را شنیده ایم، گاهی می توانند ما را ناخواسته درگیر خود کنند. به طور مثال، هنگامی که در اتوبوس نشسته ایم، یک آن که به خودمان می آییم متوجه می شویم داریم آهنگی را که از رادیوی اتوبوس پخش می شود، مشتاقانه زمزمه می کنیم. آهنگی که هر روز از رادیو و تلویزیون پخش می شود و اصلا از آن خوش مان نمی آید. مواجهه مکرر، یک صدا را تقریبا به صورت ناگزیر به صدای بعدی اش متصل می کند،به طوری که هنگامی که یک تکه از آن را می شنویم، تکه بعدی فورا در ذهن مان حاضر می شود. رواج حیرت آور تکرار در موسیقی در سرتاسر جهان، تصادفی نیست. درحقیقت تکراری بودن، به آن نوع از گوش دادن فرامی خواند که ما آن را موسیقایی می دانیم. مسیری آشنا و لذت بخش را در ذهن مان هموار می کند و به ما اجازه می دهد هنگام شنیدن موسیقی، با هر عبارت، همکاری و آن را آینده نگری کنیم.

گردآوری : گروه سلامت سیمرغ
seemorgh.com/health
منبع : tarjomaan.com

بعضی موسقیی ها را بارها و بارها بدون خستگی گوش می دهیم و لذت می بریم. آیا تاکنون به علت آن فکر کرده اید؟ در این مطلب به چند پرسش در این باره پاسخ داده می شود.

واژه های کلیدی: دانشگاه | موسیقی | موزیک | همکاری | سلامت | سلامت روان | سلامت روان بزرگسالان |