فکر می کنید سواد سلامت دهان و دندان را دارید یا آموزش مورد نیاز است؟

حفظ سلامت دهان و دندان نیاز به آموزش دارد!

دکتر مهدی نصیبی، دکترای دندانپزشکی اجتماعی و استادیار علوم پزشکی شهید بهشتی دانشکده دندانپزشکی، راجع به سلامت دهان و دندان توصیه هایی دارند که در این مقاله به آن می پردازیم.

عبارات مهم : دندان مصنوعی – پوسیدگی دندان
آیا می دانید، مرسوم ترین بیماری نوع بشر بعد از سرماخوردگی چیست؟ بررسی ها نشان داده، پوسیدگی دندان از مرسوم ترین امراض در تمام جوامع است.

شاید بگویید، دندان ها نیز مانند دیگر اندام ها در طول وقت با آسیب هایی مواجه خواهند شد و این اتفاق گریزناپذیر هست. دهان مانند سایر اندام های بدن می تواند جهت تمام طول زندگی سالم بماند. بیماری های دهان یا محصول بی سوادی راجع به سلامت یا حاصل غفلت از نیازهای زندگی سالم است و ارتباط مستقیم با شیوه زندگی، بخصوص نوع تغذیه افراد دارد. تجربیات موفق بعضی جوامع پیشرفته نشان داده، بیماری های دهان و بخصوص پوسیدگی دندان اگر در میان تمام اقشار جامعه هم قابل پیشگیری نباشد، در بین اقشاری که از سواد سلامت کافی برخوردار باشند، صددرصد قابل پیشگیری است.

یافته های علمی نشان داده هست، دولت ها به جای صرف هزینه سنگین جهت درمان بیماری های گسترده دهان در جامعه که در ثروتمندترین کشور ها هم امکانش وجود ندارد، بودجه عمومی سلامت را باید صرف آموزش سلامت و زیاد کردن سواد سلامت در جامعه کند. کشورهایی که از این الگو تبعیت کرده اند، از بالاترین سطح سلامت دهان برخوردار شده است اند.

۱٫ مواظبت از دهان و دندان با جلوگیری از پوسیدگی دندان

بهترین راه پیشگیری از پوسیدگی دندان،کاهش میزان و دفعات مصرف مواد قندی یا مواد غذایی حاوی شکر است. از نظر سلامت دهان زنجیره غذایی سالم، حاوی کمترین مقدار مواد قندی تصفیه شده است (شکر) و مصرف مواد قندی در دفعات محدود و وقت های مناسب (مثلا قبل از وعده های غذایی روزانه) حائزاهمیت است. پوسیدگی دندان به عنوان مرسوم ترین بیماری دهان، محصول مستقیم مصرف نامناسب مواد قندی به صورت خالص یا افزوده به سایر موادغذایی است.

فکر می کنید سواد سلامت دهان و دندان را دارید یا آموزش مورد نیاز است؟

۲٫ مواظبت از دهان و دندان با محافظت از دندان عصب کشی شده

باتوجه به این که احتمال فساد مجدد دندان های پرشده و عصب کشی شده، بیش از یک دندان سالم هست، افرادی که تحت درمان دندانپزشکی قرار گرفته اند باید به بهداشت و سلامت دندان خود بیش از دیگران توجه کنند و بیش از افراد سالم به تغذیه خود توجه داشته باشند.

قند با دندان چه می کند؟

مکانیسم شروع پوسیدگی به این صورت است که میکروب های محلی موجود در دهان، مواد قندی در دسترس را هضم و تبدیل به اسید می کنند و سپس بسته به شدت اسیدی شدن محیط دندان ها، بافت سخت مینای دندان تحت تاثیر اسید حل شده، منفذی به عاج دندان باز می شود.

چون عاج دندان در برابر اسید مقاومتی ندارد، حفره ای به شکل غار و زیر لایه مینا در درون عاج شکل می گیرد که محل تجمع خوبی جهت میکروب زیاد هست. به این طریق پوسیدگی عمیق تر می شود تا عروق و اعصاب قسمت مغزی دندان را در گیر کند.

در این وقت برخلاف بعضی بافت های بدن، بافت دندان قابل بازسازی و التیام نیست و جهت بقیه عمر معلول خواهد ماند. هر چند با استفاده از علم و هنر دندانپزشکی این معلولیت ها تا حدودی قابل ترمیم هست، ولی هیچ وقت سلامت اولیه به دست نمی آید.هر چه ترمیم دندان گسترده تر باشد، احتمال پوسیدگی مجدد افزون تر می شود. محیط زیست گسترش پوسیدگی دندان هم نتیجه این پوسیدگی های تکراری است.

درست مسواک بزنید

روش های مختلفی جهت مسواک زدن صحیح پیشنهاد شده است هست. روش راحت حرکت مسواک در سطوح جانبی از ناحیه لثه به سمت سطح جونده و در سطح جونده در جهت شیار دندان ها، شاید عملی ترین روش جهت عموم باشد. مسواک زدن موجب خوشبویی و طراوت دهان و اصلاح وجهه اجتماعی فرد می شود. رشته های تار مسواک معمولا سطوح بین دندانی را تمیز نمی کند و استفاده از نخ دندان جهت تمیز کردن این نواحی بافایده است. فراموش نکنید، برای حفظ سلامت دهان استفاده از مسواک و نخ بین دندانی به صورت مستمر الزامی هست، ولی به تنهایی و بدون توجه به تغذیه سالم کافی نیست.

سلامت دهان و دندان از اهمیت بالایی برخوردار است که با آموزش صحیح و داشتن سواد کافی در مورد سلامت این بخش می توان سلامت آن را حفظ کرد.

کودکان باید سواد سلامت دندان داشته باشند

بهترین روش و مناسب ترین وقت جهت آموزش اطفال عملکرد صحیح والدین نسبت به سلامت دهان در حضور کودکان است. خودداری از خوردن غذاهای مضر و از بین بردن این مواد از سبد و سفره غذایی خانواده از لحظه تولد و حتی قبل از تولد کودکان و رعایت اصول بهداشت دندان ها در حضور اطفال عالی ترین الگو جهت آموزش کودکان است. از وقت طفولیت باید این اعتماد به نفس در کودک ایجاد شود که از قبول شیرینی و مواد قندی از دست دیگران به صورتی مودبانه خودداری کند.

مراقبت از سلامت دهان و دندان به عنوان جزئی از آموزش های مورد نیاز جهت مواظبت عمومی از اطفال باید قبل از بارداری آموزش داده شود. در دوران شیرخوارگی بعد از هر وعده شیردهی، دهان نوزاد بخصوص بعد از رویش دندان ها باید با یک گاز نرم تمیز شود. این کار ضمن تمیز نگه داشتن دهان موجب درونی شدن لزوم بهداشت دهان در ضمیر ناخود آگاه طفل می شود و سلامت دهان او را جهت طول زندگی تضمین می کند.

سالمندان به سلامت دهان خود توجه کنند

آموزش مهارت های فردی مربوط به سلامت دهان همزمان با ارائه خدمات پیشگیرانه به سالمندان از اهمیت زیادی برخوردار است، آیا که احتمال پوسیدگی مجدد دندان و عود بیماری های دهان در سالمندان زیاد است. معمولا افراد سالمند به علت تحلیل قدرت جسمانی، کمتر توان پیگیری به ضرورت های سلامت دهان خود را دارند. رعایت بهداشت دندان مصنوعی و پیگیری تخصصی به کیفیت آنها در فواصل زمانی مناسب موجب حفظ سلامت زیاد نسوج باقیمانده دهان می شود .

گردآوری : گروه سلامت سیمرغ
www.seemorgh.com/health
منبع : jamejamonline.ir

واژه های کلیدی: دندان مصنوعی | پوسیدگی دندان | مواد غذایی | دندانپزشکی | تغذیه سالم | راه پیشگیری | دندانپزشک | شیوه زندگی | دندانپزشکی | جیره غذایی | نخ دندان

فکر می کنید سواد سلامت دهان و دندان را دارید یا آموزش مورد نیاز است؟