هشدار های زبان شما در باره سلامتی شما

آنچه زبان شما در باره سلامتی تان بازگو می کند

زبان تان به شما چه هشدارهایی راجع به سلامتی تان می دهد؟ جهت مثال زبان سیاه و پرزدار ممکن است بیانگر بهداشت بد دهانی یا دیابت باشد.

عبارات مهم : سرطان دهان – سرطان دهان
اگر زبانتان مانند توت فرنگی قرمز شده است هست، ممکن است دچار کمبود اسید فولیک، ویتامین B۱۲ یا آهن باشید. البته زبان قرمز ممکن است نشانه ای از عفونت استرپتوکوکی گلو یا تب باشد. اگر زبانتان کاملاً قرمز بود و روی آن لکه ای سفید دیده می شد، چه؟ این اوضاع نشانه ای واضح از این است که جوانه های چشایی زبانتان تحلیل رفته اند. اگر یک قطعه پیتزا را به محض بیرون آمدن از اجاق خورده اید ممکن است دچار زبان قرمز و سفید شوید.

این عارضه نسبتا مرسوم است و خوشبختانه جوانه های چشایی توان باززایی دارند. بنابراین دفعه بعد که زیر دوش رفتید، آینه را پاک کنید، دهانتان را باز و زبانتان را معاینه کنید. ممکن است از دیدن آنچه که می یابید شگفت زده شوید. زبان شما می تواند بازگو کننده وجود شماری از امراض باشد که به اشکال متفاوت از لکه های سفید گرفته تا برآمدگی های سرخ خودشان را روی زبان نشان می دهند. در ادامه ۹ مورد از تغییرات ظاهر زبان را می آوریم که ممکن است بیانگر وجود بیماری در شما باشند.

۱٫ زبان به رنگ قرمز توت فرنگی

این ظاهر زبان ممکن است به علت کمبود ویتامین باشد. زبان به رنگ سرخ درخشان و روشن ممکن است نشانه ای از کمبود آهن یا ویتامین ۱۲ B باشد. ویتامین ۱۲ B و آهن جهت بالغ شدن پاپیلاها یا جوانه های چشایی زبان (برآمدگی های کوچک در سطح زبان) مهم هستند. اگر شما دچار کمبود این مواد باشید، جوانه های چشایی تان را از دست می دهید، درنتیجه زبان ظاهر بسیار صاف و درخشانی پیدا می کند. از بین رفتن جوانه های چشایی در موارد شدید ممکن است باعث درد هنگام مصرف مایعات داغ یا غذاهای تند شود.

افراد گیاهخوار، به خصوص به کمبود ویتامین ۱۲ B حساس هستند چراکه این ویتامین عمدتا در گوشت ها یافت می شود. اگر متوجه شدید که زبان به رنگ قرمز توت فرنگی درآمده و گیاهخوار هستید، از پزشکتان بخواهید مکمل ویتامین برایتان تجویز کند. از طرف دیگر، کمبودهای عمده ویتامین می تواند با بیماری های خودایمنی در دستگاه گوارش هم همراه باشد که به نوبه خود ممکن است جذب ویتامین ها را مختل کند.

هشدار های زبان شما در باره سلامتی شما

۲٫ زبان با پرزهای قهوه ای یا سیاه

این شکل زبان می تواند به معنای آن باشد که شما بهداشت دهانی خوبی ندارید. زبان پوشیده شده است با پرزهای تیره ممکن است ظاهری تلخ داشته باشد، ولی پزشکان می گویند مورد نیاز نیست بیش ازحد دلواپس باشید.
پاپیلاها یا جوانه های چشایی در تمام طول عمر ما رشد می کنند. در شرایط معمول جویدن و نوشیدن باعث ریزش آنها می شود و جلوی رشد بیش از حد آنها را می گیرد.

اما گاهی این جوانه ها بیش ازاندازه رشد می کنند و جایگاه باکتری ها می شوند یا درنتیجه تاثیر غذا عوض کردن رنگ می دهند. این مساله ممکن است باعث بوی بد دهان یا ناهنجاری های چشایی شود.
معمولا زبان پرزدار در افرادی که سیگار می کشند، قهوه و چای سیاه می نوشند یا بهداشت دهانی بدی دارند، دیده می شود. برطرف کردن عامل زمینه ساز و مسواک زدن زبان یا استفاده از پاک کننده مخصوص زبان ممکن است تنها کار مورد نیاز باشد.

۳٫ زبان سفید پنیری

ظاهر سفید زبان شما ممکن است به معنای ابتلای شما به عفونت مخمری باشد. اگر زبان با یک لایه ضخیم سفیدرنگ پوشیده شده، ممکن است دچار برفک دهانی باشید که یک عفونت مربوط به تکثیر بیش ازحد قارچ مخمر کاندیداست. این عارضه در اغلب موارد با مصرف آنتی بیوتیک ها ارتباط دارد. زبان به طور طبیعی جایگاه گروهی از باکتری ها و مخمرهاست. هنگامی که آنتی بیوتیک مصرف می کنید که به طور انتخابی باکتری ها را می کشد، مخمرها که آنتی بیوتیک ها آنها را نمی کشند، امکان رشد پیدا می کنند.

برفک که می تواند باعث اختلال چشایی یا اندکی درد شود، در افرادی که دستگاه ایمنی ارزش ضعیف است نیز بروز می کند. برفک دهانی که به طورمعمول در کودکان کم سن دیده می شود، در افراد دچار بیماری خودایمنی، مبتلایان به دیابت به خوبی کنترل نشده، بیماران تحت شیمی درمانی و سالمندان هم دیده می شود. اگر مشکوک هستید که برفک دهانی دارید، نزد پزشکتان بروید لیکن نمی توان آن را علی رغم سایر بیماری های مخمری با فراورده های بدون نسخه درمان کرد.

۴٫ ترک خوردگی و شیارهای زبان

ترک خوردگی ها و شیارهای زبانی ممکن است به معنای پیرتر شدن شما باشند. این ترک ها و شیارها بی ضرر هستند، ولی مسئله هنگامی بروز می کند که بهداشت دهانی بد باعث ایجاد عفونت درون آنها می شود. ممکن است عفونت قارچی درون این شیارها ایجاد شود. در این صورت ناگهان احساس درد، بوی بد دهان و گاهی احساس سوزش می کنید. اغلب این عفونت ها با داروهای ضدقارچی موضعی درمان می شوند.
برخی از تجهیزات دندانی مانند دندان های مصنوعی نیز ممکن است باعث شیاردار شدن زبان شوند. اطمینان حاصل کنید که تجهیزات دندانی تان به درستی راه اندازی شده است اند، به مقدار کافی آب بنوشید و رفتارهای مناسب بهداشت دهانی مانند مسواک زدن زبان را انجام دهید.

دهانتان را باز کنید و نگاهی به زبانتان بیندازید، شاید عجیب به نظر برسد، ولی زبان شما می‌تواند موارد زیادی راجع به سلامت شما بازگو کند

۵٫ لکه های سفید کوچک

بروز این لکه ها بیانگر این است که عاملی دهان شما را جنبش می کند. لکه های سفید بدون درد که «لوکوپلاکیا» نامیده می شوند، ناشی از رشد بیش ازحد سلول ها هستند. این لکه ها که اغلب در سیگاری ها مشاهده می شوند، در ۵ تا ۱۷ درصد موارد ممکن است به سرطان تبدیل شوند.

اگر سیگاری هستید، بروز این لکه ها درواقع هشدار بدن شماست که به این ضایعات پیش سرطانی مبتلا خواهید شد. در بسیاری موارد ترک سیگار باعث برطرف شدن لکه های لوکوپلاکیا می شود. اگر سیگاری نیستید، بروز این لکه ها ممکن است ناشی از خراشیدگی به علت سایش مداوم دندان به زبان باشد، ولی اگر این لکه ها در طول یک یا دو هفته برطرف نشدند، حتما باید به دندان پزشکتان مراجعه کنید تا از آنها نمونه گرفته شود.

۶٫ ضایعات مداوم قرمز

ضایعات مداوم قرمزرنگ ممکن است نشانه ای از سرطان زبان باشد. نباید این ضایعات را با آفت های دهانی اشتباه بگیرید. آفت های دهانی در طول دو هفته به خودی خود برطرف می شوند، ولی لکه ها یا ضایعات قرمزرنگی که بعد از این مدت ادامه پیدا می کنند، ممکن است وخیم باشند. شما باید فورا آنها را به دکتر نشان دهید. شاید تصور کنید سرطان زبان فقط در افراد بیمار و سالمند ایجاد می شود، ولی حتی اگر سالم و جوان باشید، لزوما به معنای عدم ابتلای شما به سرطان نیست.

گرچه سرطان زبان را با مصرف دخانیات ارتباط می دهند، سرطان دهانی ممکن است به وسیله ویروس «پاپیلوم» یا «زگیل انسانی» (HPV) هم ایجاد شود. حتی اگر ضایعه دردی ندارد جهت بررسی نزد دکتر بروید چراکه بسیاری از سرطان های دهانی در مراحل اولیه دردی ندارند.

۷٫ احساس سوزش

احساس سوزش ممکن است بعد از دوران یائسگی یا به علت استفاده از خمیردندان نامناسب ایجاد شود. اگر در زبانتان احساس سوزش دارید، انگار که زبانتان تاول زده هست، ولی در ظاهر زبانتان موردی مشاهده نمی شود، ممکن است تغییرات هورمونی علت این قضیه باشد. گرچه نشانگان سوزش زبان ممکن است در هر کسی بروز کند (تا ۱۵ درصد افراد دچار آن می شوند)، زنان با احتمال ۷ برابر زیاد نسبت به مردان ممکن است به آن مبتلا شوند. در بعضی از افراد علت سوزش زبان مشخص نمی شود و در بعضی افراد ادامه می یابد و در بعضی دیگر به خودی خود برطرف می شود.

۸٫ ناهموارهای سطح زبان

این ناهمواری ها که اصطلاحا به آنها «زبان جغرافیایی» می گویند، مشکلی ایجاد نمی کنند. این اوضاع بی ضرر بین ۱ تا ۱۴ درصد افراد مشاهده می شود. گرچه علت این اوضاع دقیقا معلوم نیست، ممکن است مربوط به جوانه های چشایی باشد. جوانه های چشایی گاهی به طور تصادفی تحلیل می روند. این جوانه ها همچنین ممکن است باززایی پیدا کنند. به این ترتیب بعضی از قسمت های زبان فرورفته و بعضی از قسمت ها برآمده می شود. زبان جغرافیایی به طورمعمول به درمان یا بررسی نیاز ندارد، ولی اگر دردناک شود، دکتر ممکن است ضمادهای کورتونی ضدالتهابی یا دهانشویه آنتی هیستامینی جهت درمان تجویز کند.

۹٫ زخم های دردناک

زخم های دردناک ممکن است در مواقع استرس بروز کنند. بسیاری از افراد تجربه تلخ آفت های دهانی دردناک را داشته اند. این نواحی برآمده و دردناک ممکن است روی زبان یا داخل گونه دیده شوند. آنها معمولا در ۵-۴ روز اول بیشترین درد را دارند و درنهایت در طول ۲ هفته ناپدید می شوند.

علت بروز آفت های دهانی دقیقا معلوم نیست، ولی ممکن است ویروس ها در ایجاد آن نقش داشته باشند. افرادی که دچار استرس یا اندوه هستند زیاد دچار زخم های دهانی می شوند. خبر خوب این است که این زخم ها به همسرتان انتقال یافته نمی شوند. البته باید مطمئن شوید که دچار تبخال نیستید که یک ویروس بسیار مسری آن را ایجاد می کند و معمولا روی لب ها ظاهر می شود.

گردآوری: گروه سلامت سیمرغ
seemorgh.com/health
منبع: salamat.ir

هشدار های زبان شما در باره سلامتی شما

واژه های کلیدی: سرطان دهان | سرطان دهان | کمبود آهن | ویتامین | بهداشت | عفونت | احساس | ضایعات