بهترین میان‌ وعده‌ جهت عزیزان مدرسه ای

میان وعده های مدرسه ای

دوران جنینی و ۲سال اول تولد بااهمیت ترین دوران رشد و تكامل یك كودك است و رسیدن مواد مغذی، اعم ازپروتئین، انرژی وریزمغذی ها نقش بسیار مهم و اساسی در رشد او تا قبل از مدرسه داشته اند. عوارض ناشی از تغذیه نامناسب در این دوران، اعم از كمبود دریافت انرژی و موادمغذی كه خود را به صورت كوتاه قدی و لاغری نشان می دهد یا اضافه دریافت انرژی كه به صورت اضافه وزن و چاقی نمایان می شود، در سنین مدرسه غیرقابل جبران هست. با دكتر زهرا عبداللهی مدیر دفتر اصلاح تغذیه جامعه وزارت بهداشت در این باره گفت وگو كرده ایم.

عبارات مهم : دوران نوزادی – برنامه غذایی

درباره اوضاع اضافه وزن و چاقی دانش آموزان نظرتان چیست؟

براساس نتیجه های آخرین بررسی كشوری انجام شده، حدود ۲۰درصد دانش آموزان ۷تا ۱۸ساله دچار اضافه وزن و چاقی هستند و چاقی شكمی در حدود ۱۹درصد دانش آموزان وجود دارد. مصرف بی رویه فست فودها، مواد قندی و شیرین، نوشابه ها و آبمیوه های شیرین و حاوی قند افزوده، سوسیس و كالباس، چیپس و سیب زمینی سرخ كرده، همراه با سس های چرب به همراه تحرك بدنی ناكافی، از بااهمیت ترین دلایل اضافه وزن و چاقی در دانش آموزان هست. اضافه وزن و چاقی خطر مبتلا شدن به دیابت، كبد چرب، فشار خون بالا و چربی خون بالا، بیماری های قلبی- عروقی و سرطان ها را زیاد کردن می دهد.

بهترین میان‌ وعده‌ جهت عزیزان مدرسه ای

از نظر شما نیازهای تغذیه ای دانش آموزان مشمول بر چه چیزهایی می تواند باشد؟

در دوران مدرسه، رشد كودكان به صورت نسبتا یكنواختی ادامه دارد و سال های آخر دبستان، مقارن با شروع جهش رشد، به خاص در دختران هست؛ بنابراین، تأمین انرژی موردنیاز بسیار مهم هست. میزان انرژی موردنیاز كودكان مدرسه ای، به علت تفاوت در اندازه بدن، میزان تحرك و سرعت رشد آنها تفاوت دارد و هرچه میزان تحرك و فعالیت بدنی دانش آموز زیاد باشد طبعا به انرژی بیشتری نیاز دارد. جهت تأمین انرژی موردنیاز كودكان سنین مدرسه باید از گروه نان و غلات مانند نان، برنج و ماكارونی در برنامه غذایی روزانه آنها گنجانده شود.

لقمه های خانگی مثل نان و پنیر كه معمولاً به عنوان میان وعده مصرف می شوند، بخشی از انرژی موردنیاز كودك را تأمین می كنند. تنقلاتی مانند برنجك و گندم برشته نیز كه در این گروه قرار دارند در تأمین بخشی از انرژی روزانه این كودكان نقش دارند. پروتئین جهت نگهداری و ترمیم بافت ها و سنتز سلول ها و بافت های تازه مورد نیاز هست. تركیبی از پروتئین حیوانی و گیاهی به شرط آنكه انرژی دریافتی كودك كافی باشد می تواند نیاز بدن را جهت رشد تأمین كند. درصورتی كه در میان وعده، نان و تخم مرغ، ساندویچ مرغ، كتلت، انواع كوكوها، مثل كوكوی سیب زمینی یا كوكوی سبزی، نان و پنیر و یا مواد لبنی مثل ماست یا شیر مصرف شود بخشی از پروتئین موردنیاز كودكان این سنین تأمین می شود.

درباره مرسوم ترین كمبودهای ویتامینی توضیح دهید؟

ویتامین ها و املاح در واكنش های متابولیك نقش حیاتی دارند و از طریق ۶ گروه غذایی مهم در برنامه غذایی روزانه باید به بدن برسند. بعضی از ویتامین ها و املاح در دوران رشد نقش اساسی دارند و كمبود آنها موجب اختلال رشد كودكان می شود. مرسوم ترین كمبودهای ویتامینی در این دوران كمبود ویتامین A ، D و مرسوم ترین كمبودهای املاح، كمبود ید، آهن، روی و كلسیم است.

درباره نیازهای بدن به آهن و كلسیم نظرتان چیست؟

نیاز به آهن در دوران رشد زیاد کردن می یابد. عالی ترین نوع آهن قابل جذب، در مواد حیوانی مثل گوشت، مرغ و جگر وجود دارد. درصورتی كه منبع عمده آهن دریافتی روزانه، غذاهای گیاهی مانند حبوبات، غلات، سبزیجات و زرده تخم مرغ و انواع مغزها مثل پسته، بادام، فندق و گردو باشد باید به دریافت كافی ویتامین C كه جذب آهن را زیاد کردن می دهد توجه شود. انواع میوه های تازه به خصوص مركبات حاوی ویتامین C هستند و مصرف سالاد مشمول بر گوجه فرنگی، فلفل سبز دلمه ای، كلم و گل كلم همراه با غذا و مصرف میوه یا آبمیوه بعد از غذا جذب آهن غذای كودكان را زیاد کردن می دهد.

کودکان و نوجوانانی که درمدرسه با آنان روبه‌رو می‌شویم از دوران نوزادی و کودکی گذرکرده‌اند و از نظر اوضاع تغذیه‌ای یکی از مهم‌ترین دوران زندگی خود را پشت سرگذاشته‌اند

كلسیم نیز نه تنها جهت استحكام دندان ها و استخوان ها بلكه جهت رشد استخوان های تازه مهم هست. دریافت كافی كلسیم از برنامه غذایی روزانه در سنین مدرسه و بلوغ، جهت حفظ تراكم طبیعی استخوان ها و جلوگیری از پوكی استخوان در بزرگسالی حائز اهمیت هست. شیر و لبنیات بااهمیت ترین منبع تأمین كلسیم هستند. میان وعده مناسب دیگر جهت تأمین كلسیم، نان و پنیر است (پنیر منبع خوبی از كلسیم است) كه به همراه سبزی، گوجه فرنگی، خیار یا گردو یك میان وعده سالم و مغذی جهت دانش آموزان به شمار می رود. دانش آموزان باید روزانه حداقل ۳واحد از گروه شیر و لبنیات مصرف كنند. هر واحد یعنی یك لیوان شیر یا ماست و حدود ۱٫۵ قوطی كبریت پنیر كه البته توصیه می شود مواد لبنی مصرفی از نوع كم چرب باشند؛ یعنی كمتر از ۲٫۵ درصد چربی.

برای حفظ سلامت و پیشگیری از اضافه وزن و چاقی چه باید كرد؟

مصرف روزانه گروه سبزی ها و میوه ها یعنی ۴- ۲ واحد میوه (یك میوه میانگین یعنی یك واحد) و ۵-۳ واحد از سبزی ها و صیفی ها (یك عدد خیار یا یك عدد گوجه فرنگی یا یك عدد هویج و یا یك بشقاب كوچك سبزی یا سالاد یعنی یك واحد از گروه سبزی ها) جهت حفظ سلامت و پیشگیری از اضافه وزن و چاقی و پیشگیری از بیماری های غیرواگیر در این گروه سنی مهم است.

گردآوری: گروه سلامت سیمرغ
seemorgh.com/health
منبع: hamshahrionline.ir

واژه های کلیدی: دوران نوزادی | برنامه غذایی | اضافه وزن | ویتامین | استخوان | روزانه | دریافت | ویتامین | دریافتی | همراه | مدرسه